Misja specjalna

Ta historia zaczęła się 11 marca1938 roku nad brzegiem Mereczanki, gdzieś na granicy polsko-litewskiej. Kamieniem, który poruszył lawinę był wystrzał z pistoletu. Strzelał litewski policjant, a od strzału zginął żołnierz Korpusu Ochrony Pogranicza - Stanisław Serafin. Kiedy o incydencie dowiedział się minister Beck - postanowił go cynicznie wykorzystać...

Czwartek, 21 grudnia 1995 roku, do świąt pozostały zaledwie trzy dni. Posłowie II Kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej myślami byli już przy wigilijnych stołach. Naród ogarnął szał przedświątecznych zakupów i żaden zagoniony Polak nie interesował się sejmowymi kłótniami. I właśnie wtedy wybuchła polityczna bomba...

W pierwszym kwartale 1944 roku brytyjskie stacje radiowe nadały i odebrały całą serię depesz, które później wywołały ciąg niewyjaśnionych i tajemniczych zdarzeń. Chargé d#8217;affaires Stanów Zjednoczonych przy rządzie polskim w Londynie ostrzegał, że tajemnicza osoba "wyjeżdża za kilka dni na konsultację z przywódcami polskiego podziemia". Wylot miał nastąpić z południowych Włoch, gdzie stacjonowały samoloty obsługujące loty cichociemnych i gdzie zatrzymał się major Marian Utnik, oficjalnie dla załatwienia spraw organizacyjnych, a tak naprawdę, aby zorientować się kim jest tajemniczy wysłannik z depeszy amerykańskiego chargé d#8217;affaires...

To nie tak miało wyglądać. Obiecywali sobie spontaniczną radość, fajerwerki i spektakularną manifestację w Warszawie. Oczywiście na cześć wracającego do kraju rządu. Niestety było zupełnie inaczej...

Klub Towarzyski przy ulicy Foksal 3 w Warszawie przyciągał bogatą klientelę. Bywali tu generałowie, właściciele dużych i dobrze prosperujących przedsiębiorstw oraz ministrowie. W piątek 15 czerwca 1934 roku w Klubie pojawiło się kilku ministrów i sam premier Leon Kozłowski. Wśród obsługi krążyły plotki, że zanosi się na ważne spotkanie. Godzinę później, o wpół do czwartej po południu, przed bramą zatrzymała się rządowa limuzyna.

W środę 28 sierpnia 2013 roku upał w prowincji Ghazni był ogromny. Nad rozgrzaną pustynią Afganistanu drgało powietrze, dlatego nikt nie zwrócił uwagi na ciężarówkę, która pojawiła się niespodziewanie. Ciężarówka zatrzymała się na wysokości niewielkiej wioski wysiadł z niej człowiek, który rozłożył na poboczu mały dywanik i zaczął się modlić bijąc pokłony. Kiedy skończył, wrócił do samochodu i przejechał zaledwie kilkadziesiąt metrów i zatrzymała się pod wysokim murem. Za nim toczyło się życie Polskiego Kontyngentu Wojskowego w bazie Ghazni - nazywanej potocznie "Gazownią".

Dla policjanta Trevora Locka ta historia zaczęła się od mocnej czarnej kawy. Pogoda tego dnia, 30 kwietnia 1980 roku była ponura. Nad Londynem wisiały deszczowe chmury. Zmarznięty Lock uznał, że nic się nie stanie, jeśli na pewien czas zniknie we wnętrzu ambasady. Niestety, to był błąd...

Był grudzień 1944 roku, kiedy marszałek Iwan Koniew szykował armię pierwszego frontu ukraińskiego do ostatniej ofensywy tej wojny. Roboty było mnóstwo, to też marszałek Koniew często odpoczywał w swojej źle ogrzanej kwaterze. Pewnego dnia odpoczynek przerwał mu adiutant pilnym wezwaniem do telefonu. Dzwonił Towarzysz Stalin, który miał dla niego zadanie - ocalić Kraków!

Coś wisiało w powietrzu. Zwiad lotniczy i nasłuch radiowy podpowiedziały aliantom, że po niemieckiej stronie frontu panuje wzmożony ruch. Zbiegły do aliantów niemiecki dezerter mówił o zbierającej się w Westfalii szóstej armii pancernej SS. Po co? Tego nie wiedział. Ale wkrótce wszystko miało stać się jasne...

W piątek 1 września 1939 roku wybuchła wojna, która już po dwóch dniach zmieniła się w II wojnę światową. Tego dnia rozpoczęła się trwająca przez sześć długich lat tragedia narodu, która pochłonęła co najmniej 6 milionów ofiar. Czy tej okrutnej wojny można było uniknąć? Ile dróg miał do wyboru minister spraw zagranicznych Józef Beck w 1939 roku? Czy wybrał najlepsze rozwiązanie? Takie pytania zadawali sobie Polacy już w marcu 1939 roku, kiedy czytali w prasie artykuły na temat zajęcia przez Niemcy Czechosłowacji.

W 1997 do radia RMF FM zadzwonił telefon. Telefon, który przejdzie do historii: "Chciałbym skorzystać z pośrednictwa waszej rozgłośni, aby w tym momencie dorzucić kilka słów". Kilka historycznych słów dwóm dziennikarzom RMF FM, Markowi Balawajdrowi i Bogdanowi Zalewskiemu dorzucić chciał sam pułkownik Ryszard Kukliński!

Jest grudzień 1914 roku. Od pół roku trwa wojna światowa. Na polach północno-zachodniej Francji i Belgii huczą działa. Pułki piechoty co chwilę rzucają się do ataku na zasieki z drutów kolczastych, gdzie karabiny maszynowe zbierają obfite żniwo. Giną bracia, ojcowie, i przyjaciele. Pierwsza połowa grudnia mija na serii ataków francuskich i brytyjskich dywizji na dobrze okopanych Niemców. Wszystkie próby przełamania frontu kosztują aliantów setki ofiar i kończą się niepowodzeniem. Tak doczekano czwartku, 24 grudnia...

Mówiło się, że już od początku ery Gierka Polska budowała bombę. Nie atomową - raczej bardziej zaawansowaną technicznie bombę neutronową. Po co Edwardowi Gierkowi była bomba? Czy faktycznie peerelowska Polska była w stanie wybudować tak potężną broń?

Od dnia śmierci studenta polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego Stanisława Pyjasa minęło ponad 40 lat. Co ciekawe, ta tragiczna historia nadal budzi skrajne emocje i dzieli ludzi. Nikt nie wie, co wydarzyło się późnym wieczorem 6 maja 1977 roku w kamienicy nr 7 przy ulicy Szewskiej w Krakowie.

Było wczesne popołudnie 10 grudnia 1945 roku, kiedy do siedzącego w pociągu relacji Lousville - Waszyngton neurochirurga wojskowego pułkownika Roya Glenwooda Spurlinga podszedł konduktor. Przekazał prośbę Pentagonu, aby wysiadł w Cincinnati. Pułkownik wiedział, że słowo "prośba" to tylko forma grzecznościowa. Roy Glenwood Spurling nawet nie spodziewał się, co się wydarzyło...

Lato 1980 roku było gorące nie tylko z powodu aury. Polska przeżywała rewolucję Solidarności. Strajkowały kopalnie, huty i stocznie, ludzie łapali pierwszy eteryczny jeszcze powiew wolności, a PZPR łapało się wszelkich sposobów by utrzymać się przy władzy. W Moskwie biuro polityczne Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego powołało komisję do spraw polskich, a szef KGB Jurij Andropow straszył generała Mirosława Milewskiego - ministra spraw wewnętrznych PRL - scenariuszem węgierskim. Sytuacja zatem musiała być naprawdę poważna...

Początek tej historii zrodził się z nieufności, a może przenikliwości amerykańskiego generała Cartera Clarka. Był on szefem wydziału specjalnego Military Intelligence Service. Clark miał rzadką w kręgach Waszyngtonu przypadłość. Nie darzył zaufaniem Stalina i jego folwarku agentów z NKWD - wciąż patrzył Rosjanom na ręce! Zmobilizował sekcję kryptologów z Signal Intelligence Service do prac nad łamaniem radzieckich szyfrów. Ktoś podsunął nazwę "projekt Venona" i tak już zostało...

Zaczęli szpiegować dla Stalina w połowie lat 30-tych, ale dopiero w czasie II wojny światowej zaczęło być o nich głośno! Mówili o nich Piątka z Cambridge bądź Piatiorka. Kim byli agenci, którzy dali Stalinowi wgląd w największe tajemnice zachodnich aliantów? Posłuchaj kolejnego odcinka Misji Specjalnej w RMF FM!

"Pamiętny to był rok i straszny to był rok, ten od narodzenia Chrystusa Pana tysiąc dziewięćsetny i osiemnasty. [...] nad podziw wysoko stały na niebie dwie gwiazdy: gwiazda pastusza, wieczorna Wenus, i drżący czerwony Mars" - tak rok 1918 zapamiętał światowej klasy pisarz Michaił Bułhakow. W tym też roku, roku bogini miłości Wenus i boga wojny Marsa odrodziła się Polska. A jeszcze wiosną 1918 nic tego nie zapowiadało...

17 września 1939 roku - ten dzień przeszedł do historii jako dzień agresji radzieckiej na Polskę. Dzień później zaczęły się wywózki ludności na wschód, ale historia zapamiętała te największe: w lutym i kwietniu 1940 roku. Ilu Polaków wywieziono? Dawniej szacunkowe obliczenia historyków oscylowały w granicach miliona pięciuset tysięcy ofiar. Ale kilka lat temu tę liczbę drastycznie zredukowano do pięciuset tysięcy. Które szacunki są bliższe prawdy? Nie wiadomo...

Kompleks Riese budowany w latach 1943-45 pod stokami Gór Sowich do dziś wzbudza wiele pytań i kontrowersyjnych hipotez. Według Alberta Speera - głównego architekta Rzeszy - do tej gigantycznej budowy potrzebnych było, 213 000 metrów sześciennych tuneli, 58 km dróg, sześć mostów, 100 km rurociągów i aż 257 000 metrów sześciennych betonu zbrojonego, czyli więcej, niż w 1944 roku na budowę schronów dla ludności Rzeszy. Jak jest ogromny kompleks Riese? I jakie kryje tajemnice?

Nazywał się Joseph Patrick Kennedy, z pochodzenia był Irlandczykiem. Na rok przed wybuchem II wojny światowej trafił do Londynu jako ambasador Stanów Zjednoczonych. Dwadzieścia lat później jego syn John miał zostać prezydentem USA - Legendarnym JFK. Ale prezydencki fotel marzył się również samemu Josephowi. Co wspólnego z Kennedym miał Adolf Hitler?

Minęła siódma rano 12 maja 1926 roku, marszałek Piłsudski pożegnał się z żoną tak jak zwykle. Nie zanosiło się, by coś pokrzyżowało mu plany. Poprosił nawet małżonkę, by przygotowała obiad jak zazwyczaj, na w pół do trzeciej. Mijały godziny, przeszła umówiona pora obiadu, a Piłsudski nie wracał. Pani Piłsudska zaczęła się niepokoić. A niepokój ten wzrósł, gdy radio doniosło o rozpoczęciu bitwy regularnych wojsk na ulicach Warszawy.

Wieczorem 26 września 1994 roku nad pasem startowym eksperymentalnej bazy RAF Boscombe Down rozbłysła ogromna kula ognia. Dwa dni po katastrofie na lotnisku wylądował ogromny samolot transportowy C-5 Galaxy. Wrak rozbitej maszyny zapakowano do Galaxy i wywieziono do Stanów Zjednoczonych. Sprawa wypłynęła znowu wiosną 1997, gdy redaktor renomowanego czasopisma Air Forces Monthly - David Oliver wyznał światu: "Nie mamy wątpliwości, że incydent nigdy nie został w zadowalający sposób wyjaśniony przez władze"...

Pierwsza kostka tego politycznego domina przewróciła się w czwartek 4 czerwca 1992 roku. Wtedy Minister Spraw Wewnętrznych Antoni Macierewicz podał do wiadomości sejmu nazwiska 66 tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa PRL. Potem przez korytarze sejmu przetoczyły się złowieszcze słowa Jacka Kuronia: "Rozpoczynamy grę, która się skończy źle dla wszystkich uczestników"...

Gorące lato 1961 roku. W lokalach Hamburga dojrzewa nowy boysband - The Beatles. Beatlemania błyskawicznie opanuje Niemcy Zachodnie i całą Europę. Dla niektórych to dobrze... Nieco odwróci uwagę od rozrywającej Europę na dwie części Żelaznej Kurtyny.

Był wieczór 9 sierpnia 2008 roku, kiedy odezwał się telefon w gruzińskim ministerstwie obrony. Dzwoniono z Pentagonu. "Nasze satelity zauważyły sześć, powtarzam, sześć bombowców strategicznych startujących z lotniska pod Moskwą. Według naszych obliczeń znajdą się nad Gruzją za 22 minuty." - powiedziano. Niestety, prognozy Amerykanów okazały się bardzo precyzyjne...

Jeszcze w czasach Związku Radzieckiego 1 września w Rosji obchodzony był nie tylko jako początek roku szkolnego, ale również jako Święto Wiedzy. Organizowano oficjalne uroczystości i akademie, ale też imprezy plenerowe. Takich różnorodnych atrakcji spodziewały się dzieci szkoły podstawowej numer 1 w Biesłanie, w zaledwie 35-tysięcznym mieście nad Terekiem w Osetii Północnej. Niestety we wrześniu 2004 roku znalazło się na celowniku Szamila Basajewa...

Luty 1984 roku. Cały świat patrzy na Sarajewo z ogromnym zaciekawieniem. To właśnie tam odbywają się zimowe igrzyska olimpijskie! 10 lat później, w lutym 1994 roku świat znów patrzy na Sarajewo - tym razem z przerażeniem! Dzienniki telewizyjne donoszą o masakrze na placu targowym Markale. Od ostrzału artyleryjskiego zginęło 68 osób! 190 odniosło rany! Jak to się stało, że w niespełna dekadę arenę igrzysk opętały demony wojny domowej?

Początek marca 1969 roku. Na terenie dalekowschodniego okręgu wojskowego trwają manewry. Wojska lądowe i lotnictwo ćwiczą obronę radzieckiego Kraju Przymorskiego przed agresją wydumanego nieprzyjaciela. Nikt, od szarego szeregowego zaczynając a na ministrze obrony ZSRR kończąc, nie spodziewał się, że właśnie wtedy pojawi się nowy nieprzyjaciel i to jak najbardziej realny...

W 1961 roku trzej bracia Janoszowie - Mieczysław, Kazimierz i Jan - dostali polecenie wywiadu PRL, aby przenieść się na zachód i tam urządzić sobie życie. Pretekstem do wyjazdu była wycieczka do Francji zorganizowana przez Polski Związek Motorowy. Do Francji dojechali szczęśliwie, natomiast w drodze powrotnej uciekli... Czym była operacja opatrzona kryptonimem "Żelazo"?

12 sierpnia 2000 roku. Morze Barentsa. Manewry rosyjskiej floty północnej. 30 okrętów, krążowniki, okręty rakietowe, niszczyciele i gros mniejszych jednostek wypłynęło z baz za kołem podbiegunowym. Wśród nich jest okręt podwodny, duma rosyjskiej floty K141 Kursk. Na pokładzie znajdowało się 118 członków załogi. Dowodził kapitan I rangi Gienadyj Liaszyn. Kursk kosztował miliard dolarów. Z uwagi na elektronikę oraz uzbrojenie nazywano go najnowocześniejszym okrętem podwodnym na świecie. 12 sierpnia Kursk miał wykonać dwa zadania. Nikt nie spodziewał się tego, co miało się stać tuż przed południem...

Drugi dzień świąt wielkanocnych, 17 kwietnia 1995 roku, Gdańsk. O godz. 5:49 jeden z mieszkańców bloku przy ulicy Wojska Polskiego w Gdańsku dzwoni na pogotowie gazowe zgłosić awarię instalacji. Zgłoszenie zostaje przyjęte. Załoga pogotowia zbiera się do drogi. Chwilę po telefonie o 5:50 dochodzi do eksplozji.

W 2003 roku Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę terroryzmowi i zaatakowały Irak współpracujący z Al-Kaidą. Tuż przed wybuchem wojny grupa żołnierzy GROM zdobyła strategiczną dla USA platformę naftową w porcie Umm Kasr...

Magazyn "Forbes" wybrał go najbardziej wpływowym człowiekiem świata, a Dziennik "The Times" i dwutygodnik "Time" widzieli w nim człowieka roku. Kim jest Władimir Władymirowicz Putin i na czym polega jego fenomen?

Między 12 a 17 lipca 1995 roku pod Srebrenicą rozstrzelano 8372 mężczyzn i chłopców. Po obu stronach drogi, tak zwanej osi śmierci, leżą miejsca straceń oraz 43 masowe groby. Tak naprawdę do dzisiaj nie wiadomo, ile ofiar pochłonęła masakra w Srebrenicy. Badacze uważają, że mogło ich być o wiele więcej...

Była noc z pierwszego na drugiego maja 2011 roku, kiedy nad zabudowaniami rezydencji Osamy bin Ladena w Abbottabad zawisły dwa amerykańskie helikoptery Black Hawk pełne komandosów navy seals. Obława na największego wroga USA dobiegła końca. Nadszedł czas by pociągnąć za spust...

Jest początek kwietnia 2004 roku, nadchodzi ważne dla muzułmanów święto Aszura. Do Karbali półmilionowego miasta w środkowym Iraku zjeżdżają tłumy szyitów. Nikt nie wątpi, że wśród spokojnych pielgrzymów, kryją się terroryści. Wywiady polski i amerykański tylko precyzują te informacje: "Do miasta weszli rebelianci spod znaku as Sadra i al-Kaidy, do miasta weszli rebelianci".

Rok 1999 - do kin wchodzi film Władysława Pasikowskiego Operacja Samum. Na ekranie Bogusław Linda, Marek Kondrat, Radosław Pazura, pościgi, eksplozje, i emocje, a w tle akcja polskiego wywiadu, o której dotychczas nikt nic nie wiedział. I po tym filmie niewiele się zmieniło, bo film nie pokazywał prawdy... A więc jak polski wywiad wyciągnął szpiegów CIA z Iraku?

"Wyspa Węży" leży na wodach zatoki Firth of Clyde niespełna dwie godziny drogi od Glasgow. Dostać się na nią można jedynie promem, odchodzącym kilka razy dziennie z Wemyss Bay do Rothesay. To na pozór opustoszałe miasteczko, w kamiennych murach kryje tragiczną historię! To tu gen. Władysław Sikorski zesłał sanacyjną elitę za to, jak oficjalnie twierdzono, że nie przygotowała Polski na wojnę z Hitlerem...

Krystyna Skarbek, Klementyna Mańkowska, Halina Szymańska. Dwie pierwsze były hrabiankami. Trzecia to żona polskiego attaché wojskowego w Berlinie, ale podobno i w jej żyłach płynęła błękitna hrabiowska krew. Wszystkie trzy przędły nici europejskiej polityki podczas II wojny światowej. Czy rzeczywiście wpływały na jej przebieg? A może były tylko narzędziem w ręku polityków? Jedno jest pewne - były to kobiety niezwykłe!

"Walczę jak mogę, aby wykazać zbrodnie całej mafii Oddziału II. Wychodzą na jaw niespodziewane łajdactwa tego drugooddziałowego chlewu. Krzywoprzysięstwo jest u nich widocznie formą składania meldunków służbowych" - tak o polskich tajnych służbach pisał major Jerzy Sosnowski, jeden z najskuteczniejszych oficerów polskiego wywiadu. Przez pięć lat działał w kręgu berlińskich elit...

Mówiono, że naziści znaleźli sposób na kontakty z obcymi cywilizacjami. Mówiono, że odkrywali "bramy" do innych wymiarów i że prowadzili badania nad telekinezą i teleportacją. Pytanie: Ile w tym było prawdy - dręczy badaczy do dziś. A wszystko zaczęło się całkiem niewinnie...

W listopadzie 1986 roku w libańskim tygodniku pojawił się artykuł oskarżający doradcę prezydenta Stanów Zjednoczonych o udział w nielegalnej sprzedaży broni rakietowej do Iranu. Na światło dzienne bardzo szybko wyszły nie tylko szczegóły tej umowy - ale wszystkie sekrety jednej z największych afer współczesnej Ameryki. Mowa o... Iran Contras!

"Moi drodzy Amerykanie, dziękuję, że poświęciliście mi dzisiejszy wieczór. Problem, który chciałbym wam przedstawić, pokój i bezpieczeństwo narodowe, jest ważny i aktualny" - zaczął swój wywód Reagan w marcowy wieczór 1983 roku. Amerykanie zasiedli przed telewizorami, aby wysłuchać przemówienia prezydenta. Nikt nawet nie przypuszczał, że słowa, które padną otworzą nową erę zimnej wojny, która doprowadzi do upadku Związku Radzieckiego.

13 kwietnia 1943 roku. Niemieckie radio podaje światu wiadomość o zbrodni katyńskiej. "Ze Smoleńska. Miejscowa ludność wskazała władzom niemieckim miejsce tajnych egzekucji masowych wykonywanych przez bolszewików, gdzie GPU wymordowało 10 000 polskich oficerów. (...) Byli oni w pełnych mundurach wojskowych, częściowo powiązani i wszyscy mieli rany od strzałów rewolwerowych w tyle głowy".

Piloci Luftwaffe nazywali je pigułkami Göringa. Czołgiści mówili o nich Panzerschokolade. Lekarze określali je farmaceutyczną nazwą Pervitin. A świat usłyszał o nich we wrześniu 1939 jako o cudownych pigułkach Wehrmachtu. Czym zatem były? Według dzisiejszych norm - narkotykiem, ich głównym składnikiem była amfetamina!

Werner von Braun - ojciec niemieckiego programu rakietowego. W USA - członek zarządu NASA. Kurt Blome - ekspert od broni biologicznej, specjalista od gazowania sarinem więźniów w Oświęcimiu. W swoim nowym "amerykańskim życiu" pracownik Korpusu Wojsk Chemicznych. Badał możliwości prowadzenia wojny chemicznej. Hubertus Strughold - w obozie koncentracyjnym w Dachau badał wytrzymałość ludzi na zamrożenie i próżnię. W USA wykorzystywał wyniki tych "badań" do stworzenia nowej dziedziny nauki: medycynę kosmiczną wykorzystaną m.in. w programie lotów Apollo. Co ich łączy?!