MOC HISTORII

Bąkowa Góra, niewielka miejscowość, a kryje wiele tajemnic. Powrócimy do niej zatem raz jeszcze. Znana jest z dziewiętnastowiecznego dworu Małachowskich, którzy byli jej właścicielami. Z czego zasłynął Adam Małachowski? O tym m.in. w programie "MOC HISTORII" opowiadają: Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz

Bąkowa Góra to niezwykle malownicze miejsce. Leży w Paśmie Przedborsko-Małogoskim Gór Świętokrzyskich. Ma jednak nie tylko walory turystyczne, ale również historyczne. W tym miejscu znajdują się m.in. ruiny dworu obronnego. Pierwszych właścicieli poznajemy pod koniec XIV wieku.
O jego ciekawej historii opowiemy w kolejnym programie "MOC HISTORII", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Tym razem odwiedzimy królewski Sandomierz. Nie wejdziemy na Bramę Opatowską, nie zejdziemy też do Trasy Podziemnej. Zatrzymamy się natomiast przy jednej z kamienic na Rynku.
Co to jest konwikt Boboli i czym wsławił się sędomirski doktór – o tym m.in. w programie "MOC HISTORII" który poprowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Przez wieki jej właścicielami był ród Odrowążów. Należała też do premiera II Rzeczpospolitej Leona Kozłowskiego. Początki tej miejscowości sięgają XIV wieku. W latach I wojny światowej istniał tu cmentarz wojenny, gdzie spoczywało 49 żołnierzy armii niemieckiej. Ich szczątki zostały przeniesione w 1938 roku na cmentarz wojenny w Małogoszczu.
Co wspólnego z Wolą Tesserową mają cieśle – o tym m.in. opowiadają w programie "Moc Historii" Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Trudno powiedzieć, kto był pierwszym właścicielem tej wioski. Niewiele wiemy też o jej początkach. Dziś taką nazwę nosi tylko jedna miejscowość w kraju. Co Tuklęcz ma wspólnego z siłami nieczystymi – o tym m.in. w dzisiejszym programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Do dziś stoi tam zabytkowy dwór, a także kapliczki Św. Floriana i Św. Jana Nepomucena, a pierwsze zapiski o tej miejscowości sięgają drugiej połowy XIV wieku. Co łączy Mękarzów z cudownym obrazem z Dzierzgowa? – o tym m.in. w kolejnym programie "Moc Historii" na który zapraszają: Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Dziś kojarzy nam się przede wszystkim z podkieleckim zbiornikiem wodnym i rekreacją. Tymczasem początki tej miejscowości sięgają końca XIV wieku. Co łączy Borków z kowalami? M. in. o tym w kolejnym programie "Moc Historii" na który zapraszają Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Pisał o nim Jan Długosz w XV wieku. Jednak początki osadnictwa na terenie Suliszowa, w gminie Łoniów sięgają neolitu. Jakie ślady pozostawiły po sobie kultury sprzed 7-miu tysięcy lat. O tym m.in. w kolejnym programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Związek Święcony był jednym z największych buntów szlacheckich. W 1661 roku wojsko wypowiedziało posłuszeństwo królowi Janowi Kazimierzowi. Wydarzenia z tym związane w znacznej części rozgrywały się na obszarach dzisiejszej ziemi świętokrzyskiej.
Dlaczego biskup krakowski Andrzej Trzebicki chciał nałożyć ekskomunikę na konfederatów – o tym m.in. w kolejnym programie Moc Historii, który poprowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Znany jest z licznych wąwozów i malowniczych krajobrazów. Odkryto tu piecowiska dymarskie sprzed blisko dwóch tysięcy lat oraz ślady starożytnych kultur. Jakie związki łączyły Chmielów z cesarstwem rzymskim? O tym m.in. usłyszycie Państwo w programie "Moc Historii" na który zapraszają Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Pierwsza wzmianka o tej wsi pochodzi z 1529 roku. Wcześniej należała do województwa radomskiego i mazowieckiego. Jednak od 2004 roku znajduje się już w granicach województwa świętokrzyskiego. Co łączy Kierz Niedźwiedzi z Powstaniem Styczniowym? O tym m.in. w kolejnym programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Pierwsze zapisy o tej miejscowości sięgają XIV wieku. Kiedyś funkcjonował tu wielki piec, a na przestrzeni wieków wioska należała do wielu rodów. Co łączy ze Skąpe, w gminie Słupia Konecka z Janem Chryzostomem Paskiem? O tym m.in. w programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Mieszkańcy czekali na tę chwilę 151 lat. Wodzisław od 1 stycznia 2021 roku jest znów miastem. Utracił ten status w 1869 roku ukazem carskim za udział w powstaniu styczniowym.
O historii Wodzisławia w kolejnym programie "Moc Historii" opowiadają Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Minął kolejny rok. W sumie przez ponad 10 lat powstało już 635 odcinków. O najciekawszych miejscach, które odwiedziliśmy w 2020 roku w kolejnym programie "Moc Historii" opowiedzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

O skarbie z Chybic mówi się od ponad 200 lat. Podobno jego wartość sięga 15 mln zł. Sprawa obiła się już o komisję śledczą i sąd. Czy udało się odnaleźć drogocenne przedmioty? Odpowiedź znajdziecie Państwo w programie "MOC HISTORII", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Jego historia sięga XIX wieku. Sprawa oparła się o komisję śledczą i sąd. Przesłuchano ponad 700 osób. O losach skarbu z Chybic, miejscowości leżącej w gminie Pawłów, opowiadają w programie "MOC HISTORII" Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Świąteczne malarstwo na ziemi świętokrzyskiej. Odwiedzimy m.in. Bodzentyn i Pustelnię Złotego Lasu w Rytwianach. O symbolice świąt Bożego Narodzenia oczami artystów w kolejnym programie "MOC HISTORII" opowiadają Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Kiedyś była gminą. Dziś Wólka Kłucka administracyjnie należy do gminy Mniów koło Kielc. To właśnie tu znajduje się dwór, który był między innymi siedzibą rodziny Kołłątajów. Kiedyś okazała budowla klasycystyczna, dziś już tylko ruina. O losach słynnej „kołłątajówki” w najbliższym programie "Moc Historii" który poprowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Znajdują się w bliskim sąsiedztwie stolicy województwa świętokrzyskiego. Pierwsze wzmianki o Kostomłotach pochodzą z XIV wieku. Zapraszamy do wysłuchania historii o początkach osadnictwa, dobrach biskupów krakowskich oraz tradycjach hutniczo-górniczych tej stosunkowo niewielkiej miejscowości. Kolejna audycje "Moc Historii" prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz

Żył na przełomie III i IV wieku. Jednak pierwsze potwierdzone dane pochodzą z VI wieku.
Św. Mikołaj, biskup Miry w Licji.
Ciekawostki i legendy, a także świętokrzyskie akcenty związane z ta postacią – w programie "Moc Historii", który prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz

Niewielka wieś Majkowice położona jest w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim. Jej początki sięgają XIII wieku. Była własnością Jelityczyków, herbu Jelita, którzy mieli swoje dobra również na ziemi świętokrzyskiej. Herbem Jelita posługiwał się także m.in. Stefan Żeromski.
Historia trzech budowli obronnych należących do Jelitczyków znajdujących się w Majkowicach w programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Jest jedną z najwybitniejszych postaci historii Polski XVII wieku. Zasłynął m. in. historycznym wjazdem do Rzymu. Wytrawny polityk i dyplomata urodzony w Sandomierzu. Przez lata spędzone na dworze królewskim osiągnął najwyższe stanowiska państwowe. Druga część losów Jerzego Ossolińskiego w programie "Moc Historii", który prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Była to jedna z najwybitniejszych postaci w historii Polski XVII wieku. Wytrawny polityk, dyplomata urodzony w Sandomierzu, osiągnął najwyższe tytuły państwowe. Lata jego życia przypadały na rządy trzech królów Polski - Zygmunta III Wazy, Władysława IV i Jana Kazimierza.
Jerzy Ossoliński jest bohaterem najbliższego programu "Moc Historii" na który zapraszają Cezary Jastrzębski i Robert Szumielewicz.

Historia powstania Kolei Jędrzejowskiej sięga pierwszej wojny światowej. Początkowo były to linie wojskowe, frontowe budowane od roku 1914. Wagoniki ciągnęły wtedy konie. Budowa linii trwała zwykle długo. Często natomiast były szybko rozbierane bo front się przemieszczał. Z czasem kolejki były wykorzystywane do celów transportowych: początkowo różnych towarów, a potem także ludzi
Jak zmieniała się rola kolejki, jaka jest jej przyszłość - o tym opowiadamy w kolejnym programie "Moc Historii" na który jak zawsze zapraszają: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Andruszkowice - położone są w gminie Samborzec, niedaleko Sandomierza. Przez wieś przebiega droga zwana "Królówką". Kiedyś był to szlak monarszy do Krakowa. Na tej drodze znajduje się także figura bł. Wincentego Kadłubka - klęczącego z rękami złożonymi do modlitwy.
Figura jest ponoć starsza od tej pod katedrą w Sandomierzu. Skąd się tu wzięła, kto był jej fundatorem i jakie ma znaczenie - o tym dowiecie się Państwo w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą : doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

W tym roku na cmentarzach nie odbędą się tradycyjne procesje. Kapłani nie odprawią mszy dla wiernych. Niektórzy - z powodu pandemii koronawirusa - w ogóle nie wybiorą się na groby bliskich. Przypomnimy zatem, jak uroczystości związane z 1 listopada wyglądały w Kielcach w roku 1890.
Wtedy na Cmentarz Nowy wyruszyły połączone procesje z katedry i kościoła Świętego Wojciecha. Szło w nich około 2 tys. ludzi, którzy śpiewali Litanię do Wszystkich Świętych. Na cmentarzu, pod dębowym krzyżem ustawiony został ołtarz, gdzie odprawiono modlitwy.

Więcej o tym kościelnym święcie opowiadają w kolejnym odcinku audycji "Moc Historii" jak zawsze Cezary Jastrzębski z UJK i Robert Kałuża.

Pieczyngowie, to lud koczowniczy, który odegrał dość ważną rolę w dziejach wczesnośredniowiecznej Europy. Pierwotnie swoje siedziby miał w Azji Środkowej. W wyniku „wielkiej wędrówki" dotarł w nasze okolice. Po drodze, Pieczyngowie, prowadzili liczne wojny, spustoszyli wiele krajów. Opanowali m.in obszary od ujścia Dunaju po Krym i Don.
Pieczonogi, położone na granicy naszego regionu z Małopolską w gminie Pałecznica, właśnie z Pieczyngami mają wiele wspólnego. Na czym polega ten związek - wyjaśniamy w kolejnym programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Pod koniec XIV wieku w dokumentach historycznych, po raz pierwszy pojawiła się nazwa Pieczonogi. Wiemy, że w XV wieku podzieliły się one na Małe i Duże. Należały wtedy do bardzo ważnej postaci - Andrzeja Oleśnickiego, herbu Dębno.
Dla niektórych jednak, bardziej ekscytująca niż historia, jest nazwa wsi - czyli Pieczonogi. U jednych budzi to skojarzenia kulinarne, zdaniem innych sugeruje średniowieczne tortury lub sposób leczenia pewnych dolegliwości. Natomiast według ekspertów, prawda jest jeszcze inna - jaka... O tym opowiadają w programie "Moc Historii" Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Marzęcin, położony między Pińczowem a Buskiem, obecnie kojarzony jest głównie z... jaskiniami. "Żydowska" jest Pomnikiem Przyrody, inna - odkryta stosunkowo niedawno - ma aż 250 metrów długości. Niewykluczone, że kiedyś mieszkali w nich ludzie, ale tego jeszcze nie potwierdzono..
Natomiast na kartach historii, Marzęcin pojawił się w roku 1427. Miał swój okres rozkwitu. Właśnie tu znajdował się bowiem - jak to określił w swoich kronikach Jan Długosz - "wyjątkowy folwark rycerski" To świadczyło o dużym znaczeniu Marzęcina. Potem było już gorzej - dlaczego.. O tym w najnowszy programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Lipnica - w dokumentach historycznych wymieniona jest po raz pierwszy w roku 1335, przy okazji sądowego sporu. Klasztor w Jędrzejowie upomniał się wtedy o daniny, które podobno należały się zakonnikom. Lipnica miała wielu właścicieli, wiemy, że w czasach rozkwitu znajdowały się tak cztery dwory i cztery folwarki, a wartość wioski wyceniono na 100 grzywien, co było poważną sumą.
Ważną rolę w dziejach Lipnicy, odegrała rodzina oczywiście Lipnickich - herbu Półkozic. Jak trafiła w te okolice - o tym powiadamy w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Zagórzyce, położone w gminie Kazimierza Wielka, to miejsce szczególne. Jak mówią naukowcy - to wielka księga historii, jeszcze nie do końca zbadana. Możemy jednak powiedzieć, że ludzie tutaj - osiedlali się z przerwani - od 7 tys. lat. Potwierdzają to badania archeologiczne. Wiadomo, że pojawili się tu m.in Celtowie. Znaleziono również - prawie kompletny - piec garncarski, pochodzący z okresu tzw. kultury przeworskiej.
Dlaczego, na przestrzeni dziejów ludzie chętnie się tutaj osiedlali?, co ich przyciągało? O tym opowiemy w kolejnym programie "Moc Historii", który jak zawsze poprowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Serwis - to niewielka, ale malowniczo położona wieś, koło Nowej Słupi, u podnóża Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Pierwotnie nazywano ją zupełnie inaczej, dlatego wyjaśnienie - skąd pochodzi nazwa - jest dosyć skomplikowane.
Według jednej z hipotez, zakonnicy z pobliskiego klasztoru mieli tam produkować.. naczynia. Podobno także, po wojnie napoleońskiej, Jacek Małachowski chciał wybudować tam warsztat garncarski. Powstały nawet pierwsze zabudowania, ale produkcji... nie rozpoczęto.
W dziejach Serwisu, tajemnic i zagadkowych momentów jest znacznie więcej. Opowiadamy o nich w kolejnym programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Rok 2020 uchwałą Rady Miasta został ogłoszony Rokiem Zgody Sandomierskiej. To na pamiątkę podpisanego 450 lat temu porozumienia między trzema wyznaniami: luteranami, kalwinami i braćmi czeskimi. Do podpisania dokumentu doszło 14 kwietnia 1570 roku.

Sandomierz dzięki temu wydarzeniu zyskał w XVI wieku niezwykły rozgłos. Stał się miastem kojarzonym z miejscem istotnych decyzji, mających wpływ na kształt ówczesnej państwowości Rzeczpospolitej. Decyzje, które zostały wtedy podjęte, przez wiele wieków miały wpływ na działania innowierców na terenie naszego kraju oraz kontynentu.

Jakie były główne założenia Zgody Sandomierskiej, dlaczego dokument podpisano właśnie w Sandomierzu i czy jego przesłanie jest wciąż aktualne - o tym opowiadamy w najbliższym programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Jan Gibboni pochodził prawdopodobnie z Bergamo. W naszym regionie pojawił się mniej więcej 400 lat temu. Kierował początkowo zakładami w Bobrzy, potem dołączył do nich hutę w Samsonowie. Zajmował się głównie produkcją, bardzo potrzebnej wtedy dla naszego wojska, broni i amunicji.
Włoski przedsiębiorca był dobrym gospodarzem, jego zakłady znakomicie się rozwijały. Nic więc dziwnego, że cieszył się uznaniem polskich królów - otrzymywał od nich liczne ulgi i przywileje.
O jego zasługach dla Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, opowiadamy w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadza : Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Nazwa tej miejscowości pochodzi prawdopodobnie od słowa... szyszka. Nie chodzi jednak o skojarzenia z drzewami iglastymi, ale o nieużywane dziś staropolskie imię Szyszka. Wieś mogła do niego należeć, albo tak została nazwana - na jego część.
Obecnie Szyszczyce - bo o nich mowa - leżą w gminie Działoszyce. Nazwa pojawia się w dokumentach już w XV wieku. Był tam folwark rycerski. Do dziś przetrwały pozostałości parku dworskiego.
Ta pozornie niewielka osada ma bardzo interesujące dzieje o których opowiadamy w kolejnym odcinku programu "Moc Historii" w którym występują: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Kościół drewniany św. Szczepana w Mnichowie - to prawdopodobnie jedyny ocalały w Europie kościół drewniany z wystrojem rokokowym. Podając daty powstania kościoła wymienia się rok 1731 i 1754. Za fundatora kościoła uważa się księdza Macieja Łubieńskiego - późniejszego archidiakona krakowskiego oraz dziekana gnieźnieńskiego.
Kościół jest wykonany z drewna modrzewiowego. Wewnątrz znajduje się rokokowy ołtarz. Zachowała się również XVIII-wieczna zasuwa ołtarzowa. Z drzewa lipowego wykonane są: ambona, chrzcielnica, konfesjonał oraz zdobiące barokowy chór - figury. Pod murami świątyni znajdują się podziemia.
Więcej o tej "drewnianej perełce" rzadko spotykanej nie tylko w Polsce, ale i Europie - dowiecie się Państwo z kolejnego odcinka programu "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża

Niedaleko Kielc, przy drodze prowadzącej do Krakowa w miejscowości Mnichów, od ponad dwóch stuleci stoi duży drewniany kościół parafialny pod wezwaniem świętego Szczepana - diakona i męczennika. Zwraca uwagę jasną kopułą i dwiema wieżami. Kościół to piękny zabytek XVIII-wiecznej drewnianej architektury sakralnej, posiadający cenne - pod względem artystycznym, rokokowe wyposażenie wnętrza.
Chcemy przypomnieć historię tej cennej budowli, pięknego zabytku i świadka wielu ważnych wydarzeń. Tym bardziej, że okazja do tego jest wyjątkowa. Jaka - to wyjaśnimy w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Jakubowice - kiedyś były zapewne wsią prywatną należącą do jakiegoś Jakuba. Niewiele wiemy o jej początkach. Nazwa w dokumentach historycznych pojawiła się w połowie 14-ego wieku. W wieku XVII-ym Jakubowice należały do rodziny Ligęzów. Po nich Jakubowice przejęli Karscy - tutaj znajdował się ich dwór. W drugiej połowie XIX-ego wieku, dwór został przejęty przez rodzinę Gombrowiczów.
W dziejach Jakubowic, które obecnie leżą w gminie Ożarów, dużą rolę odegrały kobiety. Dowiecie się Państwo o tym w kolejnym programie z cyklu "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Rybnica, położona w gminie Klimontów, znana jest głownie z tego, że 20 października 1863 roku stoczona została tutaj bitwa pomiędzy oddziałem powstańców styczniowych pod dowództwem pułkownika Dionizego Czachowskiego, a wojskami rosyjskimi. Po zaciętej walce, powstańcy zmusili przeciwnika do wycofania się i ponieśli mniejsze straty. Bitwa pod Rybnicą była jedną z niewielu wygranych przez Polaków w powstaniu styczniowym. Po tamtych wydarzeniach zachowały się liczne pamiątki, także nieco kontrowersyjne.

Kobierniki - oficjalnie należą do gminy Samborzec. Często jednak są określane jako „przedmieścia Sandomierza". W dokumentach historycznych Kobierniki są wymienione już w roku 1139. W tamtym okresie, wieś zobowiązana była wykonywać specjalne posługi dla grodu sandomierskiego. Ludność wioski tkała kobierce i dywany. Od tej czynności pochodzi nazwa wioski.
Kobierniki są rozległe i rozciągnięte wokół Sandomierza. W dużej części ukryte w dolinie, do której prowadzą lessowe wąwozy.
Czy zawsze Kobierniki były mocno związane z Sandomierzem - o tym wysłuchacie państwo w kolejnym odcinku słuchowiska „Moc Historii", które jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Chocimów - malowniczo położony w gminie Kunów. W dokumentach historycznych wymieniony jest po raz pierwszy na początku XV-ego wieku. W części był własnością Biskupów Krakowskich. Pozostałe ziemie należały do kilku rodów szlacheckich. Chocimów musiał być atrakcyjny, ponieważ między właścicielami dochodziło do konfliktów i sporów, które często kończyły się w sądzie.
Chocimów osobiście odwiedził król, Stanisław August Poniatowski. Jak przebiegała wizyta i co wspólnego z Chocimowem ma zapomniany już poeta Marian Ośniałowski - o tym w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża

Łagów, od wieków słynął z wyrobów garncarskich, a miejscowi garncarze mieli tutaj swój cech. Ze źródeł historycznych wiadomo, że w XVI i XVII wieku Łagów, obok Iłży i Ćmielowa, należał do najpoważniejszych ośrodków wytwórczych, znanych poza granicami regionu. Rozwojowi rzemiosła garncarskiego, sprzyjały występujące tutaj surowce. To m.in poszukiwane przez garncarzy, najwyżej cenione gliny trzeciorzędowe, a także surowiec potrzebny do produkcji glazur – błyszcz ołowiu, czyli galena, eksploatowana w pobliskich Płuckach. Ślady dawnej ceramiki odnaleziono m.in w Jaskini Zbójeckiej i obok kościoła świętego Michała.
Właśnie o tradycjach garncarskich Łagowa dowiecie się Państwo z tego odcinka programu "Moc Historii" który, jak zawsze poprowadzą - Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Piasek Mały, leżący w gminie Solec-Zdrój, praktycznie zawsze był w cieniu Piaska Wielkiego. Ma jednak swoją ciekawą historię sięgającą roku 1440. Wtedy nazwa wsi została wymieniona przez Jana Długosza. Z jego kroniki wiemy m.in, że w XV wieku wieś należała do Spytka z Melsztyna, a pod koniec tego wieku stała się własnością rodziny Zborowskich.
W Piasku Małym zobaczymy wiele urokliwych kapliczek, na przykład kapliczkę "szwedzką" przez mieszkańców zwaną "pod Bobolą", bo właśnie tam miał się zatrzymać utrudzony św. Andrzej Bobola w drodze do kościoła w Dobrowodzie.
O kapliczkach, figurach świętych i dziejach Piaska Małego usłyszycie Państwo w kolejnym odcinku programu "Moc Historii" który prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Obecnie Złota - wieś w powiecie pińczowskim. Kiedyś - Złota Wielka - taka nazwa pojawia się w drugiej połowie XV wieku w zapiskach Jana Długosza. Według kronikarza Złota, należała wtedy do niejakiego Złotskiego - herbu Półkozic i musiała mieć duże znaczenie.
O dziejach miejscowości, odkrytym tam wczesnośredniowiecznym cmentarzysku oraz wyjątkowo pięknym XVIII-wiecznym spichlerzu ze Złotej - opowiadamy kolejnym odcinku programu "Moc Historii", który jak zawsze prowadza Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

W roku 1622 dobra Biskupów Krakowskich pustoszyła zaraza. Urzędujący wtedy biskup Marcin Szyszkowski złożył ślubowanie, że jeśli za wstawiennictwem świętego Karola Boromeusza - patrona chroniącego przed morowym powietrzem, epidemia ustanie, to wybuduje kaplicę lub kościół pod jego wezwaniem. Zaraza Kielce ominęła, zaś biskup obietnicy dotrzymał i ufundował kościół na Karczówce. Potem sprowadził tam ojców bernardynów.
O postaci biskupa Marcina Szyszkowskiego i jego związkach z regionem dowiecie się z kolejnego odcinka programu "Moc Historii, który jak zawsze prowadzą: doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Brudzów - wieś w gminie Morawica. W dokumentach historycznych wymieniona jest w XV wieku. Jednak ludzie na tym terenie żyli znacznie wcześniej - potwierdzają to odkryte przez archeologów ślady osad kultury pucharów lejkowatych oraz kultury łużyckiej.
Kiedyś - prawdopodobnie w centrum Brudzowa - znajdował się murowany dwór. Nie został po min ślad, ale ciągle możemy zobaczyć m.in zabytkową kapliczkę z ołtarzykiem i stojącą obok niej, kamienną figurę świętego Jana Nepomucena. Uwagę zwraca także wysoka drewniana wieża obok remizy OSP.
Skąd pochodzi nazwa - Brudzów i do jakich rodów należała wieś na przestrzeni wieków - o tym usłyszycie w najnowszym odcinku audycji "Moc Historii", którą jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Obecnie Rączki, kiedyś Raczki - wieś położona w gminie Kluczewsko, w powiecie włoszczowskim. Pierwsze wzmianki o tej "osadzie leśnej" leżącej nad rzeką, pojawiają się w 15 wieku. Znacznie później, bo w drugiej połowie 17 wieku, był tutaj dwór. Mieszkała w nim pewna dama, która była właścicielką Rączek.
Z jakiego rodu pochodziła i czy po jej siedzibie zostały jakieś pamiątki - odpowiedzi m.in. na te pytania znajdziecie Państwo w tym odcinku programu "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża

Będąc we Wrocimowiach można wejść na Kopiec Marcina. Od drugiej połowy XIV wieku do końca
XVI, na tym wzgórzu wznosiła się murowana, obronna rycerska budowla. Mieszkali tam właściciele Wrocimowic. Dziś po zamku, pozostały jedynie resztki murów i eksponaty archeologiczne. Można natomiast podziwiać piękną panoramę okolicznych terenów. Z kopca widać m.in kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła.
Właśnie o dziejach kościoła i o tym, jak mógł wyglądać zamek dowiecie się Państwo z programu "Moc Historii", który jak zawsze poprowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Podczas bitwy grunwaldzkiej Marcin z Wrocimowic niósł naczelną chorągiew wojsk polskich z białym orłem, o którą toczyła się zaciekła walka. Został upamiętniony przez Jana Długosza w Rocznikach, a potem przez Henryka Sienkiewicza w Krzyżakach i Jana Matejkę na obrazie Bitwa pod Grunwaldem. Na tym obrazie Marcin ubrany jest w zbroję husarską i dmie w róg na znak triumfu.
Więcej o tej postaci a także o Wrocimowicach, usłyszycie w programie "Moc Historii"., który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Krobielice -  wieś w gminie Klimontów. Te nazwę wymieniono już w roku 1277 w dokumencie potwierdzającym jej przynależność do klasztoru cystersów koprzywnickich.
W archiwach zachował się także dokument z 1378 roku: sąd ziemski sandomierski zaświadcza w nim, że Mikołaj z siostrą i bratem, dziedzice dóbr Gołębiów, sprzedali część dóbr Krobielice, niejakiemu Spytkowi ze Szczeki. Ta postać występuje także w innych zapisach dotyczących Krobielic.
Co ciekawe, nazwa Krobielice praktycznie nie zmieniała się i nawet w dawnych wiekach była zapisywana bardzo podobnie jak dziś. Co oznaczała i skąd się wywodzi - to wyjaśniamy w kolejnym programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Mniszek – wieś w gminie Małogoszcz. Wspominano o niej już w pierwszej połowie XII wieku, w roku 1210. O Mniszku pisał również Jan Długosz: "był wsią klasztoru cystersów jędrzejowskich w ostatniej ćwierci XVI wieku, aż do supresji zakonu".
W pewnym okresie Mniszek leżał przy ważnym trakcie komunikacyjnym. Funkcjonowała tam też znana papiernia.
Czy Mniszek, malowniczo położony nad Białą Nidą, ma coś wspólnego z popularną rośliną stosowaną w medycynie ludowej, wyjaśniamy w audycji "Moc Historii" który jak zawsze prowadzą: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Druga część audycji w której bohaterem jest książę Jeremi Michał Korybut Wiśniowiecki. Wiemy już, że jego ciało zostało przewiezione na Święty Krzyż. Nie wiadomo jednak dlaczego nie odbył się uroczysty pogrzeb i dlaczego po tak wybitnym wodzu nie zachowały się żadne materialne pamiątki, jak choćby szabla czy buława. Naukowcy mają też wątpliwości, czy szczątki Jeremiego Wiśniowieckiego nadal znajdują się w klasztorze.
To własnie temat drugiej części programu "Moc Historii" w którym jak zawsze usłyszycie Państwo: doktora Cezarego Jastrzębskiego i redaktora Roberta Kałużę

Książę Jeremi Michał Korybut Wiśniowiecki zgodnie z testamentem, miał być pogrzebany w rodzinnym Wiśniowcu. Ostatecznie jednak ciało księcia nie zostało pochowane przez dwa lata, bowiem jego żona nie miała funduszy na pogrzeb. We wrześniu 1653 r. przywiozła ona trumnę z ciałem księcia Jeremiego do klasztoru na Świętym Krzyżu. Więcej o historii pochówku księcia Jeremiego dowiecie się z audycji "Moc Historii" prowadzonej jak zawsze przez dr Cezarego Jastrzębskiego i redaktora Roberta Kałużę.

Czyżów - malowniczo położony w dawnym starostwie szydłowskim. W latach 1470-80 należał do Mikołaja Kurozwęckiego herbu Róża. Podczas lustracji dóbr monarszych w latach 1564-65, Czyżów określono ją jako własność królewską. Tak opisano położenie wsi: "Są tam lasy pospolite i niemałe, w których zwirz stawał, teraz ledwie sarnę najdzie".
W 1562 roku, w pobliżu wsi, Marcin Zborowski - kolejny właściciel, założył hutę. Po upadku Rzeczpospolitej szlacheckiej wieś stanowiła dobra państwowe, nosiła nazwę Czyżów Rządowy, w zasięgu gminy Rembów.
Więcej o historii Czyżowa, położonego obecnie w powiecie kieleckim w gminie Łagów, dowiecie się w kolejnym odcinku audycji "Moc Historii" prowadzonej jak zawsze przez dr Cezarego Jastrzębskiego i redaktora Roberta Kałużę.

Powstanie późnogotyckiej siedziby warownej w Drzewicy związane jest z osobą arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego, który na początku XVI wieku kazał wznieść tutaj murowany zamek.
Inwestycja biskupa, pełniącego też funkcję sekretarza Jana Olbrachta, kanclerza wielkiego koronnego, miała swym rozmachem przyćmić inne położone w pobliżu królewskie zamki.
Gmach budowany był w latach 1527-1535 i przez następne dwieście lat należał do rodziny fundatora. W XVIII wieku miasto Drzewica wraz z zamkiem znajdowało się w rękach Sołtyków, a później Szaniawskich. Pod koniec tego stulecia obronna rezydencja została zaadaptowana na potrzeby klasztoru bernardynek. Jej upadek nastąpił po pożarze w roku 1814, kiedy została opuszczona i do dziś pozostaje w ruinie.
O historii zamku, jego skarbach i tajemnicach opowiadają: dr Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Historia miejscowości sięga 1398 roku. Jej nazwa pochodzi od staropolskiego imienia Sulisz. W XV w. Suliszów należał do parafii w Piotrkowicach, miał łany kmiece, folwark oraz karczmę. Dziesięcinę o wartości 4 grzywien płacono plebanowi w Piotrkowicach. Na przełomie XVI i XVII wieku w Suliszowie istniał zbór ariański. Więcej dowiecie się z audycji jak zawsze prowadzonej przez dr Cezarego Jastrzębskiego i redaktora Roberta Kałużę.

Boża Męka to krzyż z postacią Chrystusa Ukrzyżowanego. Jednak w nieco szerszej interpretacji Bożą Męką nazywano też kapliczki ze scenami ukrzyżowania. Niektóre przedstawiają także Chrystusa w królewskich szatach, już po zmartwychwstaniu. Bardzo dużo takich kapliczek jest na południu naszego regionu. Tam budowano je z wapienia pińczowskiego, ale o szczegółach opowiedzieli dr Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Trudno określić dokładną datę powstania kaplicy Świętej Barbary w Miedzianej Górze na Buchcinej Górze. Wydaje się, że drewniana kaplica kryta gontem powstała już w latach dwudziestych XIX w., czyli w okresie rozwoju gospodarczego, związanego z wydobyciem miedzi. Od 1826 r. istniał w Miedzianej Górze szpital górniczy. Prawdopodobnie kaplica drewniana uległa zniszczeniu, stąd na jej miejscu wybudowano murowaną, którą następnie rozbudowywano.
Pierwsza wzmianka o powiększonej kaplicy pochodzi z 1863 r. i znajduje się w aktach Archiwum Diecezjalnego w Kielcach. Kaplica jest budowlą jednonawową, murowaną z kamienia i tynkowaną. W ołtarzu głównym kaplicy umieszczony jest obraz przedstawiający ukrzyżowanie Chrystusa, w ołtarzu bocznym południowym obraz Matki Bożej Częstochowskiej, natomiast w ołtarzu bocznym północnym obraz św. Barbary, patronki górników. Wewnątrz kaplicy znajduje się drewniany chór, wsparty dwoma filarami.
Więcej o kaplicy i górniczych tradycjach Miedzianej Góry opowiadają w kolejnym odcinku programu: doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża .

Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu obchodzi w tym roku jubileusz 200-lecia istnienia. Z tej okazji zapraszamy na wyjątkowy spacer edukacyjny po tym zabytkowym gmachu. Opowiadamy m.in. o niezwykłych losach figury Chrystusa Dobrego Pasterza, stojącej na dziedzińcu sandomierskiego seminarium. Wchodzimy także do kaplicy seminaryjnej - czyli miejsca, które nazywane jest "sercem diecezji". Zaglądamy do sali wykładowej, refektarza, magazynu starodruków i czytelni, z której korzystają klerycy, ale także wszyscy, którzy przyjdą do Biblioteki Diecezjalnej.
Nie brakuje ciekawostek - przypomnimy jakich patronów ma seminarium i który z biskupów sandomierskich... nosił brodę. O tym wszystkim opowiadają: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Starania o utworzenie w Sandomierzu Seminarium Duchownego podjął już pierwszy Biskup Sandomierski Szczepan Hołowczyc. Zamierzenie to zrealizował jednak dopiero jego następca - Adam Prosper Burzyński. Po skompletowaniu kadry profesorskiej i przyjęciu pierwszych kandydatów, 7 Xl 1820 roku rozpoczął się pierwszy rok nauki.
O historii Seminarium w okresie pierwszej i drugiej wojny oraz w czasach komunizmu, dowiecie się Państwo z kolejnego programu "Moc Historii" na który zapraszają: doktor Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu obchodzi w tym roku 200. rocznicę powstania. Starania o jego utworzenie rozpoczęły się wraz z powstaniem w 1818 r. diecezji sandomierskiej.
Po skompletowaniu kadry profesorskiej i przyjęciu pierwszych kandydatów, 7 listopada 1820 roku uroczyście zainaugurowano pierwszy rok nauki. Siedziba seminarium mieściła się obok dzwonnicy katedralnej (obecnie budynek Kurii Diecezjalnej). W 1904 roku siedzibę seminarium przeniesiono do zaadaptowanych budynków po skasowanym przez urząd carski klasztorze benedyktynek.
O jubileuszu Seminarium w programie "Moc Historii" powiadają jak zawsze: Cezary Jastrzębski i Robert Kałuża.

Czarkowy w gminie Nowy Korczyn, kiedyś nazwa tej osady brzmiała nieco inaczej - Siarkowy. To wiele wyjaśnia, bowiem funkcjonowała tutaj kopalnia siarki. Wydobywany surowiec był na miejscu oczyszczany. W zakładzie działał kocioł parowy i dwa aparaty destylacyjne. Z występujących tutaj złóż, korzystano do roku 1924. Czy siarka - nazywana kiedyś "czarcim złotem" przynosiła duży zysk? m.in. o tym dowiecie się państwo w programie "Moc Historii", który jak zawsze prowadzą: Robert Kałuża i Cezary Jastrzębski.

O niezwykłym odkryciu w Opatkowicach w roku 2009, mówiło się dużo. Podczas budowy gazociągu natrafiono na ślady celtyckiej osady ze świetnie zachowanym piecem do wypalania wapna. W źródłach historycznych, o Opatkowicach wspomina się w pierwszej połowie 14 wieku.
Nazwa sugeruje, że należały one do przełożonego zakonu... Czy tak faktycznie było? Zapraszamy do odsłuchania audycji - Robert Kałuży i Cezarego Jastrzębskiego.

Niedaleko Koprzywnicy leżą Trzykosy.... Ta nazwa w źródłach historycznych była różnie zapisywana. Być może pochodzi od nieużywanych obecnie imion.
Prawdopodobnie cała wieś lub jej znaczna część przed 1418 r. znalazła się we władaniu pobliskiego klasztoru.
W Trzykosach znaleziono też skarb - to monety i siekane srebro z XI wieku...

Książ Mały – wieś położona obecnie w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim. Kiedyś, w latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Według kronikarza Jana Długosza, około 1475 r. w Książu Małym stał kościół murowany pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. W pewnym okresie został zamieniony na zbór kalwiński. Kościół przywrócił katolikom biskup krakowski Piotr Myszkowski.
Więcej o kościele i początkach Książa Małego w kolejnym odcinku programu "Moc Historii".

"Okolice Tarnoskały" to poemat, którego autorem jest Konstantyn Kaliciński. Został wydany w 1848 roku. Autor opisuje w nim ponad 70 miejscowości leżących w regionie świętokrzyskim. W tekście wymienia jeszcze około 30 innych. Przybliża ich historię, ważne wydarzenia i problemy mieszkających tam ludzi. Skąd Konstantyn Kaliciński miał informacje na ten temat, kim był i czy sam odwiedził wszystkie te miejsca - o tym w kolejnym odcinku "Mocy Historii".

Leżąca nad rzeką Pierzchnianką wieś Szczecno powstała pod koniec XV wieku. Nazwa pochodzi przypuszczalnie od słowa ścieczna, czyli zlewiska wód, lub od słowa szczeć, oznaczającego ostrą trawę. Pierwotnie wieś stanowiła własność królewską, wraz z sąsiednią wsią Ujny – w starostwie szydłowskim, ale już w roku 1508 rejestr poborowy wymienia jako właściciela wsi przedstawiciela rodziny Borków. Następnie posiadaczami majątku była przypuszczalnie rodzina Koniecpolskich. W 1783 roku właścicielem wsi był stolnik sandomierski Leon Kochanowski, a od połowy XIX wieku rodzina Nowosielskich. Pod względem administracji kościelnej Szczecno należało do parafii w Pierzchnicy. 9 grudnia 1863 podczas powstania styczniowego w Hucie Szczeceńskiej należącej do majątku Szczecno doszło do bitwy. Walka toczyła się między oddziałem powstańczym dowodzonym przez mjr. Karola Kalitę a oddziałami rosyjskimi dowodzonymi przez mjr. Bentkowskiego. Starcie zakończyło się zwycięstwem powstańców.

Skrzypiów - wieś położona w powiecie pińczowskim. Po powstaniu listopadowym tamtejsze dobra ziemskie, będące własnością Jana Olrycha Szanieckiego zostały skonfiskowane za jego udział w powstaniu. On sam został skazany na karę śmierci. W latach 1671-1676 dzierżawił tę wieś Jan Chryzostom Pasek. „W Skrzypiowie dobrze mi się powodziło i byłem kontent z tej dzierżawy” - pisał potem w „Pamiętnikach”.

Ks. Jakub Bieda Chrostkowic - urodził się w 1560 roku w średniozamożnej rodzinie mieszczańskiej w Małogoszczu. Studiował na Akademii Krakowskiej, którą ukończył ze stopniem bakałarza nauk wyzwolonych. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został pomocnikiem biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego. W ciągu 39 lat - od roku 1591 do 1630 - zbudował cztery kościoły, szpital, szkołę oraz budynek dla misjonarzy. W latach 1591-1595 zbudował nową kamienną świątynię pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny na miejscu starej, drewnianej. W 1602 roku ksiądz Chrostkowic został proboszczem parafii małogoskiej i bolmińskiej. Z jego inicjatywy powstał też dom dla ubogich i szpital „Betania”, a także przyległy kościółek pod wezwaniem Świętego Krzyża. Nie mało wysiłku włożył on także w budowę szkoły, plebani i rozwój życia religijnego. Zmarł w roku 1630 w swoim rodzinnym mieście i został pochowany w podziemiach kościoła parafialnego w Małogoszczu.

1 listopada zapraszamy na spacer po kilku świętokrzyskich nekropoliach. Odwiedzimy m.in. kaplicę pod wezwaniem Wszystkich Świętych we Włoszczowie, która powstała pod koniec XVIII wieku. Będziemy również w Mierzwinie w kościele pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła oraz w Kurzelowie. Jakie stare nagrobki i tablice w tych miejscach się znajdują?

Łagiewniki - wieś koło Chmielnika. Dawniej, była to osada zamieszkana przez przez łagiewników, którzy zdaniem wielu historyków i językoznawców byli rzemieślnikami, wytwórcami łagwi, czyli specjalnych naczyń. Niektórzy uważają, że trudnili się także warzeniem piwa i syceniem miodu. Według Jana Długosza, w XV wieku wieś była własnością przedstawiciela rodu Oleśnickich. Później, w połowie XIX wieku Łagiewniki wraz z Chmielnikiem, należały najpierw do gen. Dezyderego Chłapowskiego, a później do gen. Kazimierza Tańskiego. Obydwaj byli kawalerami Orderu Legii Honorowej. Dzielnie walczyli nie tylko w wojnach toczonych przez Napoleona. W samych Łagiewnikach po Tańskich i Chłapowskich zostały obecnie resztki dawnego parku z lipami, kasztanowcami i wiekowym dębem. Z dawnych zabudowań gospodarczych zwraca uwagę murowany spichlerz z XIX wieku. Cztery przyścienne kolumny od frontu sprawiają, że przypomina trochę dwór. Od prawie pół wieku należy, podobnie jak park i inne podworskie zabudowania, do domu pomocy społecznej.

W roku 1784 Jacek Jezierski, jeden z pierwszych polskich przemysłowców, zbudował w Maleńcu zakład składający się z młyna, tartaku i tak zwanej fryszerni z młotami. Trzy lata później zakład wizytował Stanisław August Poniatowski. Przebieg tejże wizyty zamieszczono w "Diariuszu" podróży króla, spisanym przez Adana Naruszewicza. Lokalizacja zakładu w Maleńcu uwarunkowana była bogatymi złożami rudy żelaza w okolicy, możliwością pozyskania drewna z okolicznych lasów i wodą bieżącą do poruszania kół wodnych w zakładach przemysłowych. Surówki do zakładu metalurgicznego dostarczał wielki piec w Kawęczynie, a rudę dowożono z miejscowości Machory, Kołoniec oraz Ruda Maleniecka. Jacek Jezierski prowadził także wiele innych inwestycji, również w regionie świętokrzyskim. O jego burzliwym życiu, opowiedzieliśmy w "Mocy Historii".

Radomice - wieś w gminie Morawica. Jej początki sięgają XIII wieku. Historia Radomic, jest ściśle związana z opactwem cystersów w Wąchocku. Zakonnikom bardzo zależało na gospodarczym rozwoju tego terenu. M.in. dlatego Radomice były urządzone na tak zwanym prawie niemieckim. Co to oznacza - wyjaśniliśmy w programie "Moc Historii". Jeśli chodzi natomiast o nie tak odległe dzieje, Radomice są kojarzone z wydarzeniami ze stycznia 1945 roku. Były wtedy areną największej bitwy stoczonej podczas II wojny światowej w regionie świętokrzyskim. Uczestniczyło w niej ponad tysiąc czołgów i dział pancernych. Niemcy usiłowali powstrzymać tam nacierających w kierunku Kielc żołnierzy radzieckich. Pamiątką po tej krwawej bitwie są znajdowane do dziś w bagnistych terenach pancerne pojazdy lub ich fragmenty. Okoliczni mieszkańcy wykorzystywali niektóre w swoich gospodarstwach. W Lisowie z czołgowych luf wykonane zostały przydrożne krzyże.

Ruszcza-Płaszczyzna to wieś położona w powiecie sandomierskim, w gminie Łoniów. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od nieużywanego dziś imienia: Rus lub Rusek. Historia Ruszczy sięga XIII wieku. O istniejących tu folwarkach pisał słynny kronikarz Jan Długosz. Do Ruszczy w swoich pracach odwoływał się także Joachim Lelewel.

Chycza - wieś położona w powiecie włoszczowskim, w gminie Radków. Jej historia sięga XIV wieku. Pierwszym właścicielem - co zapisano w roku 1386 - był Świeboda z Chyczy. Następnym Andrzej herbu Gryf. Wiadomo, że istniał podział na Chyczę Wielką i Chyczę Małą. Obie wsie wspomina w swoich zapiskach Jan Długosz. Jak się rozwijały i czy kiedyś połączyły się ze sobą - o tym w kolejnym odcinku „Mocy Historii”.

Wola Kopcowa - wieś w powiecie kieleckim, w gminie Masłów. Graniczy z zalewem w Cedzynie. Pierwsze wzmianki o Woli Kopcowej pochodzą z połowy XVI wieku. Geneza nazwy (dwuczłonowej) jest nieco skomplikowana i nie do końca jasna. Jednym z ważniejszych zabytków jest kaplica powstała około roku 1835 z inicjatywy księdza kanonika katedry kieleckiej księdza Józefa Ćwiklińskiego. To jedna z trzynastu w sąsiedztwie Kielc. Ciekawa jest także figura św. Jana Nepomucena przy starym trakcie z Kielc do Masłowa. Są tam tajemnicze daty i inicjały.

Odechów - wieś położona w województwie mazowieckim w gminie Skaryszew. Według ludowego podania nazwa wywodzi się od tego, że można było tutaj się... zatrzymać i wziąć oddech. Pierwsza wzmianka o tej wsi pochodzi z roku 1228. Odechów lokowany został przez Andrzeja Ciołka jako miasto na terenie dzisiejszej wsi Miasteczko, pierwotnie noszącej nazwę Nowy Targ, a później Miasteczko Odechowskie. Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Z Odechowem związany był m.in. Jan Długosz. W jakim sensie - wyjaśniliśmy to w "Mocy Historii".

Na obrazach, rzeźbach, czy naczyniach liturgicznych często przedstawiana jest Święta Rodzina - mała bądź wielka. W pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia odwiedziliśmy m.in. okolice Proszowic, Muzeum Diecezjalne w Kielcach, Pińczów i Bodzentyn. Jakie przedstawienia Świętej Rodziny tam znajdziemy?

Kików – wieś położona obecnie w gminie Solec-Zdrój. Jej historia sięga XIV wieku, choć mogła być znana znacznie wcześniej ze względu na kamieniołom. Wydobywany tam surowiec został wykorzystany m.in. do budowy obiektów sakralnych w Wiślicy.

W Kikowie znajduje się także kurhan wpisany do rejestru zabytków archeologicznych. Zachowało się tam również kilka cennych figur i kapliczek. Najstarsza to datowana na 1686 rok figura Jezusa Frasobliwego, wykonana przez ludowego rzeźbiarza.

W programie odwiedziliśmy kościoły w Mieronicach koło Wodzisławia, Szydłowie, Wiślicy i Bodzentynie. W każdym z nich możemy obejrzeć scenę związaną z okresem Świąt Bożego Narodzenia. Przedstawia ona to samo wydarzenie, ale w różny sposób. Z czego wynika to różne podejście? To wyjaśniliśmy w audycji Radia Kielce "Moc Historii".

1 stycznia 2020 roku Klimontów ponownie stał się miastem. W swojej historii miał już taki moment. W 1604 roku miasto - na mocy ówczesnego królewskiego przywileju - założył Jan Zbigniew Ossoliński. W 1613 roku w Klimontowie wzniesiono klasztor dominikanów. Później kolegiatę. Lokację miejską Klimontów utracił w roku 1870 wydanym wtedy ukazem carskim. Historię Klimontowa, która tak naprawdę sięga połowy XIII wieku przypomnieliśmy w audycji Radia Kielce "Moc Historii".