Leśne wędrowanie w Radiu Lublin

Międzynarodowy Dzień Lasów, w niedzielę (21.03) rozpocznie się ogólnopolska akcja „Łączą nas drzewa” - akcja Lasów Państwowych i Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Zainauguruje ją Prezydent Andrzej Duda, sadząc pamiątkowy dąb na terenie Nadleśnictwa Garwolin. Akcja potrwa do 30 kwietnia.

W czasie pandemii koronawirusa i kolejnych lockdownów las staje się miejscem ukojenia nerwów i ucieczki przed chorobą w aspekcie fizycznym i psychicznym. Nie tylko z okazji Międzynarodowego Dnia Lasów spróbujemy poszukać pozytywnego wpływu człowieka na las. „Drzewoterapia” naturą, to także praktyka, jaka towarzyszy ludziom od kilku lat, ale czy aż trzeba powoływać się na terapię, czy można z lasu korzystać intuicyjnie? Spróbujemy odpowiedzieć sobie na to pytanie.

Do usłyszenia mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

"Co w lesie huczy?" - pod takim hasłem obchodzone jest przez Lasy Państwowe „sowie święto” od 11.03. do 13.03. Dlaczego sowy są tak intrygujące? Dlaczego to właśnie z nimi związanych jest takie wiele legend, mitów i przypowieści? Czy "sowofobia" w wierzeniach ludowych wpłynęła na to, jak się kształtują obecnie populacje sów na świecie?

O jakiej sowie możemy powiedzieć, że ma ADHD? Gdzie swoim głosem zaprasza a może mami człowieka pójdźka? Czy uszy sowy służą rzeczywiście do słuchania? Co to jest szlara i od czego zależy kolor oczu sów, dlaczego sowy to bezszelestni łowcy, a także jaki głos wydaje dany gatunek sowy. A na koniec- smaczek: czy sowa, to rzeczywiście mądra głowa?

Odpowiedzi na te pytania słuchacze uzyskują od Włodzimierza Czeżyka - Komendanta Posterunku Straży Leśnej Nadleśnictwa Włodawa - leśnika z pasją ornitologiczną.

Przedwiośnie w lasach - dźwiękowo postaramy się pokazać Państwu tę zapomnianą w ostatnich latach porę roku. Drzewa jeszcze trwają w uśpieniu, ale leszczyna pospolita wytworzyła już złociste kwiatostany męskie tzw. kotki. Kolejną oznaką zbliżającej się wiosny są także żurawie, które już przyleciały i można je obserwować początkowo w dużych stadach. Jakie jeszcze klucze pojawią się na przedwiosennym niebie? Czy wszystkie śniegi stopniały w np. w lasach kraśnickich - o to zapytamy m.in. podleśniczego Leśnictwa Wolski Bór - Piotra Krasnowskiego.

Lasy Państwowe od 1 maja udostępnią nowe miejsca do nocowania na dziko w lesie. To efekt pilotażu, który odbywał się przez ostatni rok. Każde nadleśnictwo wyznaczyło specjalne obszary leśne, gdzie miłośnicy nocowania w lesie będą mogli uprawiać swoje hobby bez obaw o naruszenie ustawy o lasach.

Z Anną Sternik i Pawłem Kurzyną z Zespołu ds. Komunikacji Społecznej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie porozmawiamy także o akcji „Wieniec”, jaką rozpoczęły Lasy Państwowe. Akcja ta - kontrolno-prewencyjna - ma na celu zapobieganie nieetycznym sposobom poszukiwania zrzutów (czyli poroża zrzucanego co roku przez zwierzęta jeleniowate).

Okiść, śniegołomy, śniegowały - piękny, ale jednak niebezpieczny śnieg w lasach. Mokry, długo zalegający na gałęziach drzew śnieg lub przymarzający warstwami deszcz może przyczynić się do powstawania szkód w lesie. Odwiedzamy Nadleśnictwo Włodawa i Janów Lubelski sprawdzając stan drzewostanów tej zimy.

Dwudziestostopniowe mrozy i intensywne opady śniegu - jak wpływają na gospodarkę leśną, a także na zachowania zwierzyny w lesie? Czy ta zima jest wyjątkowo trudna dla dzikiej zwierzyny i ptactwa? Tropy zwierząt na śniegu będziemy śledzić wraz z Włodzimierzem Czeżykiem z Nadleśnictwa Włodawa.

Leśnicy pomagają najbardziej potrzebującym. Lasy Państwowe we współpracy z Narodowym Centrum Krwi organizują akcję oddawania krwi i jej składników oraz osocza od ozdrowieńców po COVID-19. O włączeniu się leśników w walkę z koronawirusem opowiemy w programie "Leśne wędrowanie" tuż po 7.00 rano.

W tym tygodniu obchodziliśmy Światowy Dzień Mokradeł. W programie porozmawiamy, czym są w lasach mokradła, jakie jest ich znaczenie dla ekosystemu leśnego i czy w latach postępującej suszy wędrując po lesie napotkamy jeszcze mokradła na swej ścieżce?

Światowy Dzień Mokradeł w 2021 roku obchodzony jest pod hasłem „Woda, mokradła i życie”. To rok szczególny, świętujemy bowiem 50. rocznicę podpisania Konwencji o obszarach wodno-błotnych.

Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Perypetie żubrów z Puszczy Solskiej w Lasach Janowskich. Porozmawiamy m.in. z autorem książki „Czy żubry ziewają”? - z Wojciechem Sobocińskim. Autor odpowie m.in. na pytania o sen zimowy żubra, jak i o pomoc Lasów Państwowych w restytucji tego największego ssaka Polski.

Odwiedzimy też las w szacie zimowej - czy to, co obserwujemy, to tylko stagnacja i wieczna zmarzlina? Co przyroda zimowa pokazuje nam w swej leśnej dzikości?

W programie przedstawimy przeprowadzkę żubrów do Lasów Janowskich. O przygodach żubrów, które uciekły z zagrody adaptacyjnej w Nadleśnictwie Janów Lubelski opowie m.in. nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk. "Uciekinierzy zostali już namierzeni dzięki obroży telemetrycznej, którą nosi krowa. Wiemy, że razem z cielakiem przebywa w pobliżu zagrody. Liczymy na to, że pod nadzorem weterynaryjnym będą oczekiwali tam na resztę stada".

Czy rzeczywiście gdzieś zapodziały się nam nasze wróbelki i dlaczego koń ma z tym coś wspólnego? Na jakiej podstawie już w styczniu mówimy o pierwszych wiosennych śpiewach ptaków? Dlaczego leśnik i przyrodnik cieszą się z opadów śniegu? Czy pandemia zbliżyła człowieka do przyrody?
Inspektor Bywak i leśnicy w „Leśnym wędrowaniu”.

Podczas tegorocznych ferii zimowych trwających wciąż w cieniu pandemii i związanych z tym ograniczonych możliwości - na szczęście niezmiennie możemy wybrać się na wędrówki po leśnych ścieżkach. W programie leśnicy będą namawiać nas do wypraw „las - tutaj”, czyli odkrywania najbliższej okolicy. W lasach nie brakuje miejsc wartych odwiedzenia. Jednym z nich jest Leśny Kompleks Promocyjny „Puszcza Solska”, ale odwiedzimy i inne nadleśnictwa poznając drzewostany w lasach tomaszowskich, czy włodawskich. Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na leśnych ścieżkach.

W Nowym Roku wytyczamy sobie nowe, leśne cele wędrówek. Wychodząc naprzeciw potrzebom społeczeństwa, Nadleśnictwo Krasnystaw przygotowało nową ścieżkę krajoznawczo-turystyczną.

Ponad kilometrowa trasa stanowi przedłużenie symbolicznej Alei Stu Dębów, którą krasnostawscy leśnicy zasadzili przed dwoma laty z okazji stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Każdy, kto zdecyduje się na spacer tą krótką, aczkolwiek niezwykle malowniczą drogą, będzie mógł podziwiać m.in. jeden z pomników przyrody w postaci okazałego dębu szypułkowego, a ustawione tablice informacyjne umożliwią zapoznanie się z florą i fauną charakterystyczną dla tego obszaru czy też najważniejszymi funkcjami lasu.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Żywa czy sztuczna? Ekologiczne i tradycyjne spory przedświąteczne - argumenty lubelskich leśników przedstawimy w audycji.

- Trudno wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia bez tradycyjnego drzewka choinkowego. Jego zapachu nie zastąpi nawet najpiękniejsza choinka, która powstaje ze szkodliwych dla środowiska tworzyw sztucznych, a jej rozkład trwa kilkaset lat. Drzewko pochodzące z lasu, w czasie wzrostu produkuje tlen i wiąże znaczne ilości dwutlenku węgla, co sprawia, że w przeciwieństwie do swojego sztucznego odpowiednika, jest ekologiczne, w pełni biodegradowalne i odnawialne - takie edukacyjne przesłanie przedstawia Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie.

Choinki z lubelskich lasów dla honorowych krwiodawców - „Od serca na święta”. O akcji pod takim hasłem, organizowanej przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Lublinie, opowie Anna Sternik, p.o. rzecznik RDLP w Lublinie.

Pierwszych trzydziestu honorowych krwiodawców otrzyma choinkę od lubelskich leśników. Jeśli chętnych do oddania krwi będzie więcej, nikt nie odejdzie do domu z pustymi rękoma, ponieważ pozostałe osoby otrzymają upominki przygotowane przez organizatorów wydarzenia. Ponadto, Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa tradycyjnie zapewni każdemu krwiodawcy posiłek regeneracyjny w postaci ośmiu tabliczek czekolady.

Krew to bezcenny dar, którego nie można wyprodukować w laboratorium ani uzyskać sztucznie, a w czasie pandemii krew, jak i osocze ozdrowieńców są bezcenne.

Wielopiętrowy, wielogatunkowy las - jak wygląda jego struktura, jaka jest budowa? Czy runo leśne, podszyt, dolne piętra drzewostanu i korony drzew to schemat niezmienny? Jak to wygląda w polskich warunkach? Czy taki las to najczęściej starodrzew sosnowy i dolne piętro złożone z jodeł w różnym wieku?

W programie zaprosimy także na akcję biegową w lasach. Otwarte treningi biegowe będą odbywać się na terenie wszystkich województw i poprowadzą je wykwalifikowani trenerzy - akcja potrwa aż do 20 grudnia.

Wczesnozimowe przymrozki pojawiły się wśród leśnej przyrody i zwarzyły to, co zostało nam z lata. Czy przyroda trwa w uśpieniu, korzystając z nagromadzonych w minionych miesiącach zapasów? Czy następujące ocieplenie klimatu zmienia zwyczaje zimowe dzikich zwierząt w lesie? Sarny, jelenie, lisy i zające zmniejszyły do minimum aktywność życiową, ograniczając ją w zasadzie do zdobywania pokarmu. Czy borsuki przygotowują się do zimowego letargu? A jak zachowują się drapieżniki: kuny czy lisy, czy zawzięcie buszują po lesie?

"Szukasz bezpiecznej przestrzeni? Znajdziesz ją w lesie - na świeżym powietrzu!" - tak leśnicy zachęcają do ogólnopolskiej akcji biegowej .Otwarte treningi będą odbywać się na terenie wszystkich województw i poprowadzą je wykwalifikowani trenerzy! Każdy trening potrwa godzinę, a dzięki podziałowi na zaawansowanych i biegaczy początkujących - każdy znajdzie coś dla siebie z zachowaniem zasad reżimu sanitarnego. Na terenie RDLP w Lublinie trenować będziemy w Nadleśnictwie Lubartów.

Czy już przyleciały jemiołuszki - pierwsze „zwiastunki" zimy? Listopad, a w lesie kwitną przylaszczki?! Czy do zimowego snu szykuje się już borsuk i mysz leśna? A jeżeli tak, po czym poznać ich zachowanie związane z przejściem z jednej pory roku w drugą?

W audycji wskażemy nietypowe anomalie pogodowe występujące w jesiennym lesie.

W listopadzie zdecydowanie rządzą jesienne klimaty, stąd koniecznie idź na spacer do lasu. My nie czekaliśmy z wizytą do następnego roku.

Nie ociągaj się, nie zostało Ci już zbyt wiele czasu, bo zima już puka do drzwi. Listopadowy las bywa naprawdę magiczny, wystarczy jak przyświeci trochę słońca i wszystko nagle złoci się lub czerwieni. W Wielkiej Brytanii jesień w złotych kolorach nie zdarza się tak często, deszcze przejmują kontrolę nad przyrodą i zanim się ucieszysz już wszystko opada. Tym bardziej, gdy tylko pojawia się szansa słonecznego dnia, po prostu nie ma co się oglądać, trzeba biec do lasu i rozkoszować się jego pięknem.

Jesienią pogoda w naszej strefie klimatycznej jest niestabilna, w związku z czym październik bywa: albo cały ciepły i słoneczny albo pochmurny, dżdżysty i wietrzny. A zdarza się, że w połowie lub pod koniec miesiąca spada pierwszy śnieg. Jak prognozy pogodowe na październik przedstawiają się w tym bieżącym roku? A z drugiej strony, co na ten temat mówią przysłowia ludowe?

Podejmiemy także temat zachowania zwierząt w lesie o tej porze roku – jesienne czy zimowe przygotowania zwierząt? Czym rożni się las pierwotny od lasu naturalnego, a czym las zagospodarowany od innych?

Czy mogę zebrać na opał leżące w lesie drewno, gdzie mogę kupić drewno opałowe? Tuż przed sezonem grzewczym będziemy starali się odpowiadać na tak postawione pytania.

A w lasach kozłowieckich u progu tej jesieni kwitną... fiołki! O innych anomaliach pogodowych opowie nam zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Lubartów, Leszek Gajuś. Bukowisko, bekowisko, rykowisko - hierarchia i kolejność ryków godowych zwierzyny dzikiej w lasach. Przysłuchamy się tym niesamowitym koncertom przyrody. Zastanowimy się także nad kwestią "renaturyzacji" – powrotu lasu i dzikiej natury na tereny niegdyś intensywnie użytkowane rolniczo i przemysłowo, a potem opuszczone przez ludzi w następstwie tragicznych wydarzeń (II wojna światowa, działalność UPA, „akcja „Wisła”). Jak renaturyzacja wygląda w Karpatach a jak w lubelskich lasach?

Przysłowia ludowe mówią, że w październiku liście z ptakami na południe odlatują. Czy sprawdzi się ta przepowiednia i w  tym roku? A  dlaczego liście zmieniają kolor jesienią?

W audycji opowiemy o tym, że Lasy Państwowe, przy współpracy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, chronią roślinność kserotermiczną, zapewniając bioróżnorodność na terenach leśnych i śródleśnych. A na las spojrzymy z Góry - a dokładniej z Rezerwatu Machnowska Góra na terenie Nadleśnictwa Tomaszów. Nie ma takiego drugiego miejsca w Polsce, gdzie znajdziemy tak dużo roślin wpisanych do Polskiej Wielkiej Czerwonej Księgi Roślin Chronionych.

W programie ponownie przed nami także: grzybobranie - z pierwszą ważną zasadą: nie niszcz grzybni! O roli grzybów w ekosystemie leśnym powie Krzysztof Droździel, leśniczy Leśnictwa Łosienne w Nadleśnictwie Krasnystaw. Poruszymy też wstydliwy temat:  zbieranie... śmieci po grzybiarzach w polskich lasach.

Zaprezentujemy też wyselekcjonowane sadzonki z powierzchni doświadczalnej w ramach programu testowania potomstw drzew matecznych świerkowych. Dowiemy się,  z jakich okazów drzew należy zbierać nasiona aby w przyszłości uzyskać najlepszy drzewostan?!

Do zobaczenia w lesie, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Wybierając się na grzybobranie, w wielu lasach bukowych można natknąć się na specjalne, ogromne, zielone siatki rozłożone pod koronami drzew. Siatki te służą ułatwieniu zbioru nasion buka. O tym, kiedy występują lata nasienne buka, czym są „nasiona płonne” bukwi, a także o tym, czy na nowo do naszych lasów powraca mleczaj rydz, porozmawiamy z leśnikami Nadleśnictwa Gościeradów.

Do zobaczenia w lesie, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Las powoli przygotowuje się na początek astronomicznej jesieni. „Grzybobranie” to sport narodowy Polaków - wielokrotnie z takimi określeniami spotykamy się w ostatnim „grzybnym czasie”, jak mawiają znawcy tematu. Grzybów będziemy szukać na terenie Nadleśnictwa Kraśnik, jak i w lasach krasnostawskich. Natomiast w Nadleśnictwie Tomaszów przedstawimy Państwu wypas owiec na murawach kserotermicznych.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na grzybobraniu mówi Magdalena Lipiec- Jaremek.

„Wysypało” - po takim haśle zainteresowani wiedzą czym i gdzie. Mamy to szczęście, że grzyby i owoce leśne możemy zbierać właściwie za darmo i bez ograniczeń, jeśli chodzi o wagę zbiorów. A nie wszędzie tak jest, np. w Niemczech, zbieracz może wynieść z lasu 1-2 kg grzybów, a za złamanie przepisu grozi grzywna do 5 tys. euro. W Polsce zbiór grzybów, to niemalże „sport narodowy”. Grzybów poszukamy w lasach Nadleśnictwa Kraśnik.

W audycji zainaugurujemy także ogólnopolską akcję #sadziMY - posadź własne drzewko! Sadzonki będą rozdawane 18 września 2020 r. w siedzibach wszystkich 430 nadleśnictw oraz 17 regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych w Polsce. Dla wszystkich chętnych Lasy Państwowe przygotowały łącznie aż milion sadzonek.

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia na grzybach, mówi Magdalena Lipiec-Jaremek.

Populacja kuropatw (Perdix perdix) na terenie Nadleśnictwa Lubartów została wzmocniona o kolejne 300 sztuk. W ramach realizacji „Programu wzbogacenia bioróżnorodności przyrodniczej łowisk leśnych i polnych” na terenie Ośrodka Hodowli Zwierzyny LP w obwodach „Rawityn” i „Kozłówka” umieszczone zostały kuropatwy. 150 osobników trafiło do woliery adaptacyjnej znajdującej się na terenie obwodu „Kozłówka”, aby mogły przystosować się do środowiska.

Lato powoli, ale jednak nieuchronnie, zbliża się ku końcowi. Świadczy o tym coraz więcej pustych pól oraz różowofioletowe łany wrzosów. Wrzos pospolity jest krzewinką, zupełnie jak borówka czernica czy barwinek pospolity. Powszechnie występuje niemal w całej Polsce. To roślina zimozielona o drobnych, łuskowatych liściach. Rośnie w różnych zbiorowiskach roślinnych, jednak zawsze związany jest z kwaśnymi i dość ubogimi glebami (jest gatunkiem wskaźnikowym takich gleb) oraz nasłonecznionymi stanowiskami. Źle rośnie w miejscach zacienionych.

W lasach Soboborskich poszukamy nie tylko malowniczych wrzosowisk, ale i miodu wrzosowego.

Gościem programu będzie Leszek Walenda, naczelnik Wydziału ds. Obronności i Ochrony Mienia oraz BHP. Jest czas wakacji, w tym czasie chętnie odwiedzamy lasy, a my wraz z naszym gościem opowiemy: co wolno a czego nie wolno robić w lesie. Porozmawiamy o Straży Leśnej - jej roli i zadaniach strażników, jak i ich uprawnieniach. Naczelnik Leszek Walenda zaprezentuje się także naszym Słuchaczom jako Wielki Łowczy Zakonu Kawalerów Orderu Złotego Jelenia - przytoczymy historię tej najstarszej w dziejach światowego łowiectwa organizacji.

"Lato trwa, dlatego z myślą o miłośnikach leśnych wędrówek przygotowaliśmy listę dziesięciu miejsc, które warto odwiedzić na terenie lubelskiej dyrekcji. Urzekają pięknem, przyciągają bogactwem przyrody i zaskakują tajemniczą historią mając jednocześnie istotne znaczenie kulturowe. Potrafią zaspokoić wymagania nawet najbardziej wytrawnych podróżników, którzy za każdym razem mogą odkrywać je na nowo. Każde z nich jest na swój sposób wyjątkowe, ale wszystkie łączy wspólny mianownik – są położone na obszarze RDLP w Lublinie. Przedstawiając naszą subiektywną propozycję zachęcamy zarówno do podróżowania utartymi szlakami, jak i do odkrywania miejsc nieznanych szerszemu gronu osób przemierzających leśne ostępy lasów lubelskiej dyrekcji." - tak na stronie RDLP w Lublinie piszą pracownicy Zespołu ds. Komunikacji Społecznej - Anna Sternik i Paweł Kurzyna, którzy będą naszymi gośćmi.

Minister środowiska Michał Woś zapowiedział zaostrzenie kar za śmiecenie w lasach oraz zwiększenie liczby fotopułapek, które zostaną zamontowane w lasach. Śmieci w lesie to plaga zagrażająca całemu środowisku.

Lasy Państwowe każdego roku na sprzątanie terenów leśnych wydają około 20 mln złotych. Z leśnych ostępów wywożonych jest około 115 tys. m3 odpadów. To, jak wielokrotnie podkreślali leśnicy, ponad 1000 wagonów kolejowych wypełnionych po brzegi śmieciami. Niestety, zmiana przepisów o gospodarce odpadami niewiele zmieniła i lasy wciąż są zaśmiecane. Jednym z powodów jest niskie ryzyko wykrycia takiego wykroczenia oraz relatywnie niewysokie kary. Ten wstydliwy, ale ważny w czasie wakacji temat poruszymy w audycji po godzinie 7.00.

Do zobaczenia w lesie, do usłyszenia na leśnych ścieżkach mówi Magdalena Lipiec- Jaremek.

Choć gorąco i komary tną jak oszalałe, to w lesie prace gospodarcze, w tym związane z pielęgnacją lasu są wykonywane planowo.

Trzeba przyznać, że w tym roku roślinność na uprawach rośnie też jak oszalała - mamy wyjątkowo mokry rok. Aby zapewnić przestrzeń do wzrostu młodym drzewkom - z sadzenia lub odnowienia naturalnego, konieczne jest wykaszanie roślin zielnych i nalotów drzew i krzewów.

Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Zajadamy się jagodami. Zagadką dla słuchaczy pozostanie: jakiego rodzaju borówkami? W lesie spotkamy 3 rodzaje borówek:

Czernica, jagodzina - krzewinka o wysokości około 25 centymetrów tworząca rozległe jagodziska na borze świeżym, mieszanym świeżym. Owocem jest czarna jagoda z sinym nalotem, o niezapomnianym smaku. Miąższ w kolorze granatowo-fioletowym sprawia, że tak trudno jest odmyć ręce po konsumpcji.

Brusznica, kamionka - mała, zimozielona krzewinka o wysokości około 15 centymetrów, występuje w borach oraz torfowiskach. Owocem jest czerwona, kwaśna jagoda. Zarówno czernica, jak i brusznica bogate są w witaminy: A, C i P.

Bagienna, pijanica - krzew o wysokości nawet do 1 metra. Owoce podobne do borówki czernicy, jednak miąższ nie jest zabarwiony. Spożywanie owoców prosto z krzewu wiąże się z ryzykiem zatrucia lub odurzenia (stąd nazwa pijanica). Wszystko przez osiadający na jagodach pyłek kwiatów bagna zwyczajnego, z którym zasiedlają wspólnie siedliska bagienne oraz torfowiska. Jednak umycie w wodzie owoców borówki bagiennej sprawia, że są stosowane przy leczeniu hemoroidów i żylaków.

Myśląc, „drogi leśne” od razu wielu zapalonym wędrowcom marzy się leśna ścieżyna, którą przemierzają trakty i dukty pomiędzy drzewami. Ale dla wielu leśników „droga” to podstawowa arteria łącząca las z odbiorcami drewna. Aby wywóz odbywał się zgodnie z normami, bezpiecznie i sprawnie w budowie dróg leśnych liczy się współpraca nadleśnictwa i lokalnych samorządów. Tę kwestię przedstawi nam w programie leśnik – samorządowiec - Nadleśniczy Nadleśnictwa Biała Podlaska Tomasz Bylina.

Natomiast po drogach leśnych Nadleśnictwa Kraśnik będziemy poruszać się na rowerze, gdzie zrobimy sobie przystanek przy samoobsługowej stacji naprawy rowerów w Leśnictwie Zwierzyniec.

Skrzydlatych przyjaciół w leśnych ostępach można spotkać przez cały rok, niezależnie od pory dnia i warunków atmosferycznych. Ich rozmieszczenie, liczebność i skład gatunkowy w poszczególnych fragmentach lasu są uzależnione od dostępności pokarmu, preferencji siedliskowych, a także od pory roku.

Szacuje się, że w polskich lasach występuje i zwykle gniazduje ponad 130 gatunków ptaków.

Rola, jaką ptaki spełniają w naszych lasach, jest nie do przecenienia, o czym wiedzą najlepiej leśnicy, traktujący je jako swoich sprzymierzeńców w ochronie przyrody. 

Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Z myślą o wszystkich zastanawiających się nad spędzeniem urlopu w leśnych ostępach lubelskiej dyrekcji LP, przygotowaliśmy listę 10 miejsc, które warto odwiedzić tego lata. Zaprezentujemy kilka z dziesięciu wybranych kandydatur miejsc godnych wypoczynku. Każde z nich jest na swój sposób wyjątkowe – czy to pod względem przyrodniczym, historycznym czy też kulturowym.

Pod konarem zwalonego drzewa, w dziupli, na gałęzi, czy pod kamieniem na skrzyżowaniu dróg leśnych. Dziś przed nami w programie: poszukiwanie skarbów. Pobawimy się w „geocaching” w Lasach Janowskich, gdzie czeka na nas około 130 skrzynek! W zabawie tej uczestnicy wyposażeni w odbiorniki GPS lub telefony komórkowe z taką funkcją przy ich pomocy odnajdują ukryte przez innych fanów geocachingu skrytki (nazywane też „skrzynkami” lub „keszami”).

W internetowych bazach można znaleźć coraz więcej skrzynek ukrywanych w lasach, również przez samych leśników. Jest to bowiem jeszcze jeden sposób na przyciągnięcie turystów do lasów i pokazanie ich piękna oraz historii. Chcąc znaleźć w bazie takie skrzynki, najlepiej w wyszukiwarce jako ich właściciela, podać „nadleśnictwo”. Można też o nie zapytać w siedzibie nadleśnictwa - my porozmawiamy między innymi z Waldemarem Kuśmierczykiem - Nadleśniczym Nadleśnictwa Janów Lubelski.

Ponownie można korzystać z infrastruktury leśnej. Dozwolone jest użytkowanie wszystkich parkingów leśnych, miejsc postoju i wiat turystycznych administrowanych przez Nadleśnictwa RDLP w Lublinie. Lato na horyzoncie, dlatego z myślą o miłośnikach leśnych wędrówek przyjrzymy się liście dziesięciu miejsc - liście przygotowanej przez RDLP w Lublinie, a są to miejsca, które warto odwiedzić na terenie lubelskiej dyrekcji.

Bobry polubiły projekt retencji prowadzony przez Lasy Państwowe. Część obiektów została ulepszona przez te pracowite zwierzęta.

Wybudowane przez leśników zastawki i małe progi piętrzące tak się spodobały bobrom, że dokładają swoje „trzy patyki”.

W programie przedstawiamy buka pospolitego. Jest on cenionym drzewem klimatu umiarkowanego. W Polsce stanowi ok. 5% powierzchni leśnej. Drewno bukowe jest doskonałe na opał - charakteryzuje się wysoką twardością oraz dość wysoką gęstością. Wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni, że Zimni Ogrodnicy przychodzą z początkiem maja. Jednak przymrozek, który w zeszły czwartek, choć nie jest rekordem świata, wielu zaskoczył. Dziś obserwujemy jego skutki. Buk jest gatunkiem bardzo wrażliwym na wahania temperatury. Opowiadamy o zakłóceniach wzrostu wynikające z porażenia młodych liści i pączków.

20 maja obchodzimy Światowy Dzień Pszczół. Owady te od wielu lat są otoczone specjalną troską przez leśników. Pod hasłem „Pszczoły wracają do lasu” Lasy Państwowe prowadzą wiele działań na rzecz pszczół, m.in. wieszają kłody bartne, sadzą krzewy i drzewa miododajne.

W ramach projektu nie tylko tworzono specjalne remizy czy łąki kwietne, istotne było również wieszanie kłód bartnych, jak np. w Nadleśnictwie Janów Lubelski. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie znalazła się w gronie sygnatariuszy listu intencyjnego w sprawie prowadzenia wspólnych działań na rzecz propagowania wiedzy o roli i znaczeniu pszczół dla środowiska i człowieka w ramach kampanii „Lubelskie – wspólnie dla pszczół”.

Rozmawiamy o zmaganiach z pożarami w lasach lubelskiej dyrekcji. Od początku kwietnia zagrożenie pożarowe w lasach na obszarze całej Polski jest bardzo duże i nie inaczej sytuacja ta wygląda w lasach RDLP w Lublinie. Łagodna zima sprawiła, że w pokrywie gleby zalega duża ilość uschniętych roślin runa i traw, które przy braku opadów deszczu i niskiej wilgotności ściółki, nawet przy niewielkim zarzewiu ognia, mogą się zapalić i spowodować pożar lasu. Mimo wielu apeli o niewypalanie traw i nieużytków, prawdopodobnie właśnie takie bezmyślne działanie było przyczyną aż trzech pożarów na terenie Nadleśnictwa Świdnik. Wszystkie powstały w obrębie Leśnictwa Siostrzytów.

Lubelska Dyrekcja Lasów Państwowych wspiera walkę z koronawirusem. 68 064,10 złotych - tyle do tej pory zebrali lubelscy leśnicy w publicznej zbiórce dla szpitala w Puławach. Pieniądze przekazane przez Nadleśnictwa Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie trafią do lokalnych szpitali, które najbardziej tego potrzebują.

W ramach wsparcia, dla Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Tomaszowie Lubelskim oraz Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Puławach zostaną zakupione 2 urządzenia do dezynfekcji, sterylizacji oraz higieny szpitalnej. Sprzęt pomoże w zwiększeniu bezpieczeństwa zarówno pacjentów hospitalizowanych, jak również wszystkich pracowników medycznych. Będzie to ogromne wsparcie dla udzielania niezbędnych czynności ratunkowych w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. O pomocy dla służby zdrowia płynącej od leśników opowie Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie - dr Marek Kamola.

Spadł deszcz. I to będzie głównym tematem naszego programu. Pomimo tych opadów deszczu leśnicy apelują: "Zostań bohaterem swojego ogrodu. Wystaw poidełko dla ptaków i zapylaczy. One też potrzebują wody. Pamiętaj, by wymieniać ją codziennie. Ustaw je w bezpiecznym miejscu, z dala od psów i kotów. Do poidełka dla owadów wsyp keramzyt - dzięki temu będą mogły bezpiecznie z niej skorzystać".

Jak pomagać leśnej przyrodzie, aby nie szkodzić?

Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Od początku kwietnia zagrożenie pożarowe w lasach na obszarze całej Polski jest bardzo duże i nie inaczej sytuacja ta wygląda w lasach RDLP w Lublinie. Łagodna zima sprawiła, że w pokrywie gleby zalega duża ilość uschniętych roślin runa i traw, które przy braku opadów deszczu i niskiej wilgotności ściółki, nawet przy niewielkim zarzewiu ognia, mogą się zapalić i spowodować pożar lasu. To pierwszy, ważny temat, który podejmiemy w audycji.

Od poniedziałku 20 kwietnia br. znów można swobodnie odwiedzać lasy, także te znajdujące się w zarządzie Lasów Państwowych. W lesie nie ma obowiązku używania maseczki lub zakrywania ust i nosa w inny sposób - o tym, w jaki sposób jeszcze należy zachować ostrożność podczas leśnych spacerów powiemy w programie.

Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

W programie skupimy się między innymi na nowych rozporządzeniach rządu dotyczących zdjętego zakazu wstępu do lasów. Co to oznacza, że zamknięta będzie infrastruktura towarzysząca - między innymi ścieżki edukacyjne, miejsca biwakowe, parkingi?!

Decyzja o otwarciu lasów jest jedną z pierwszych decyzji w ramach powrotu do nowego reżimu sanitarnego. Naszym rozmówcą będzie między innymi rzecznik Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie - Ewa Pożarowszczyk.

Najwyższy stopień zagrożenia pożarowego w niemal wszystkich lasach. Przesuszona po zimie ściółka leśna oraz przedłużający się brak opadów zwiększają ryzyko pożarów. W audycji mówimy o tym, jak niebezpiecznie jest w lasach wczesną wiosną. Przypomnimy także o nadal obowiązującym zakazie wstępu do lasu.

Przedstawimy też niezwykłe drzewo wpisujące się w obchody świąt Wielkiej Nocy - drzewo cierniowe, gatunek , który uznawany jest za element korony cierniowej Chrystusa - glediczja trójcierniowa. Pień i pędy tego gatunku pokryte licznymi, sztywnymi i długimi trójdzielnymi cierniami o długości nawet do 15-17 cm.  Takie cierniowe drzewa rosną m.in.  na terenie Nadleśnictwa Tomaszów w Leśnictwie Siedliska.

Lubelska Dyrekcja Lasów Państwowych wspiera walkę z koronawirusem. Pieniądze przekazane przez Nadleśnictwa Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie trafią do lokalnych szpitali, które najbardziej tego potrzebują.

W ramach wsparcia, dla Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Tomaszowie Lubelskim oraz Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Puławach, zostaną zakupione 2 urządzenia do dezynfekcji, sterylizacji oraz higieny szpitalnej. Sprzęt pomoże w zwiększeniu bezpieczeństwa zarówno pacjentów hospitalizowanych, jak również wszystkich pracowników medycznych.

O wzięcie udziału w zbiórce publicznej apeluje także Dyrektor RDLP w Lublinie doktor inżynier Marek Kamola: - Zwracam się do Państwa, Koleżanek i Kolegów Leśników z terenu lubelskiej dyrekcji LP, ludzi dobrej woli, z apelem o wsparcie zbiórki. Każda złotówka zbliży nas do osiągnięcia celu, czyli zakupu sprzętu dla Jednoimiennego Szpitala Zakaźnego w Puławach (jedynego na Lubelszczyźnie). Dziękuję za okazane serce. Życzę Państwu i Państwa Rodzinom dużo zdrowia.

O pomocy finansowej od LP porozmawiamy między innymi z Dyrektorem RDLP w Lublinie.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie rozpoczyna sezon przeciwpożarowy. Pracownicy rozpoczęli stałe dyżury przeciwpożarowe. Zintensyfikowany monitoring terenów leśnych pozwoli ograniczyć do minimum ryzyko powstania pożaru. Rozpoczęcie sezonu zwiększonej ochrony lasów przed pożarami akurat w tym czasie nie jest przypadkowe. Przełom zimy i wiosny to, jeśli chodzi o zagrożenie pożarowe, jeden z najniebezpieczniejszych okresów w ciągu roku.

W ostatnich latach lubelscy leśnicy rejestrowali średnio ok. 100 pożarów w ciągu roku i ich ilość zazwyczaj oscylowała wokół tej liczby. W minionym roku na obszarze całego kraju odnotowano tendencję zwyżkową, między innymi z powodu upałów i utrzymującej się suszy. Na terenie lubelskiej dyrekcji było ich dokładnie 137, a powierzchnia jaką objęły swoim zasięgiem wyniosła 82,25 hektarów. U progu nowego sezonu działań w ochronie przeciwpożarowej lasów wraz z lubelskimi leśnikami będziemy przypominać o kampanii społecznej „Stop pożarom traw” prowadzonej przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej.

Dziś przypada Międzynarodowy Dzień Lasów (21 marca). W tym roku dzień ten obchodzony jest pod hasłem: Lasy i bioróżnorodność. Dzień ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2012 roku w celu podnoszenia świadomości ludzi na temat znaczenia lasów dla człowieka. To także początek wiosny – czas przebudzenia się do życia przyrody i wielkiego symbolicznego zaproszenia wszystkich do polskich lasów ale w zgodzie z zasadami bezpiecznego zachowania podczas pandemii koronawirusa.

Lasy zajmują prawie 30% terytorium naszego kraju. Polska jest w europejskiej czołówce jeśli chodzi o powierzchnię lasów – to obszar 9,2 mln ha z czego niemal 7,6 mln ha zarządzane przez Lasy Państwowe. To wiodące tematy podczas spotkania w „Leśnym wędrowaniu”.

"W związku z decyzjami organów państwa i zaleceniami służb sanitarnych odnośnie epidemii koronawirusa (SARS-CoV-2), a także decyzją Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych dr inż. Andrzeja Koniecznego, informujemy, że odwołane zostają wszelkie imprezy masowe, konferencje naukowe, zajęcia edukacyjne i tym podobne wydarzenia organizowane przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych. Słowo klucz na najbliższy czas: ODPOWIEDZIALNOŚĆ!" - to treść komunikatu wystosowanego przez RDLP w Lublinie. W programie przekażemy także informacje z nadleśnictw o tym, że w jaki sposób możemy kontaktować się z pracownikami biura nadleśnictwa, którzy przeszli w tryb pracy zdalnej.

Zaczęły kwitnąć już przylaszczki w roztoczańskich buczynach. Większość fragmentów lasu na terenie RDLP w Lublinie została posadzona po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, gdyż lasy zostały wycięte przez zaborców w wyniku prowadzenia rabunkowej gospodarki leśnej. Wskutek tych działań powstały bardzo duże fragmenty pięknych borów sosnowych. Są to lasy ponad 100-letnie, w których drzewa weszły w proces starzenia się. Powoduje to stopniową utratę stabilności lasu, drzewostany zaczynają chorować, a drewno traci swoje właściwości. To moment, w którym las dojrzał do pozyskania plonów (podobnie jak w rolnictwie) i zastąpienia go młodym pokoleniem. Oczywiście próchniejące i dziuplaste drewno jest również potrzebne w ekosystemie leśnym, dlatego niektóre fragmenty lasu pozostawione są do naturalnej śmierci, a na powierzchniach zrębowych zostają kępy starodrzewu i część drewna.

W programie przedstawimy, m.in. kolejne dary lasu, bardzo ekologiczne i atrakcyjne ekonomicznie, czyli zrębki.

Łącznie lasy Ziemi zaspakajają połowę zapotrzebowania na tlen wszystkich ludzi, zwierząt, produkując rocznie 26 mld ton tlenu. Drzewa w lesie na każdy metr sześcienny przyrostu masy absorbują tonę dwutlenku węgla i oddają atmosferze 730 kg tlenu. Każda susza w lesie zmniejsza wydajność tej produkcji, który jest widoczny w przekroju pnia drzewa. Leśnicy mając ten przekrój potrafią odczytać przebiegi klimatu.

O tym, jak ważny jest tlen z lasu rozmawiamy podczas "Leśnego wędrowania", a naszym przewodnikiem będzie m.in. Piotr Kosmala - specjalista Służby Leśnej z Nadleśnictwa Chełm.

W programie temat: pogarszanie się stanu zdrowotnego drzewostanów ze względu na opanowanie przez jemiołę, które stało się nowym wyzwaniem. Jemioła może wpływać na zmiany gospodarowania lasami, wywołać konieczność zmian planowania urządzeniowego i potrzebę szybkich działań mających zapobiec ekspansji jemioły. Leśnicy przyglądają się zagrożeniom związanym z opanowywaniem drzewostanów sosnowych przez tego półpasożyta. Czy tylko susza osłabiając drzewa przyczynia się do zasiedlania sosny przez jemiołę?

Najstarsze byki zaczynają zrzucać swoje ozdoby. Te młodsze będą chodzić z porożem do późnej wiosny. Co to są zrzuty? Jakie są zasady postępowania w przypadku znalezienia zrzuconego poroża?

Powiemy też o nowych przepisach w zakresie zdrowia roślin. Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2020 Międzynarodowym Rokiem Zdrowia Roślin, dlatego też wspomnimy o m.in. globalnym znaczeniu otaczającej flory, rosnących zagrożeniach dla zdrowia roślin wynikających z chorób wirusowych i bakteryjnych oraz szkodach jakie powoduje działalność owadów inwazyjnych.

W programie wspomnimy Światowy Dzień Mokradeł. Zasadniczym celem obchodów jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie roli ekologicznej i gospodarczej obszarów wodno-błotnych.

Mokradło to obszar leżący na pograniczu środowiska wodnego i lądowego, czyli zarówno obszary podmokłe (bagna), jak i wszelkie wody śródlądowe, a także najpłytsze przybrzeżne wody morskie, ale w czasie Dnia Mokradeł uwaga poświęcana jest również nieco szerszym obszarom (np. łęgom, które poza powodziami nie są pokryte ani przesycone wodą).

Informujemy o okresowych zakazach wstępach do lasu. Trwają poszukiwania dzików padłych na ASF.

Zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.

Leśnik to taki zawód, którego plany muszą wybiegać na kilkanaście i kilkadziesiąt lat do przodu. Często leśnicy stają przed zadaniem przebudowania części lasu tak, aby był on jak najlepiej dostosowany do siedliska. Aby nad tym popracować leśniczowie przeprowadzają tzw. szacunki brakarskie. Przyjrzymy się tym zadaniom.

Zastanowimy się też czy możliwe jest przystosowanie bobrów do życia w suchym terenie, bez wody. Przedstawimy odnalezione przez leśniczego Mariana Mazura żeremie, którego wlot możemy zobaczyć, gdyż wokół wyschły źródła wody. Czy jest możliwe, aby zwierzę wodno-lądowe przystosowało się do życia bez wody? Prof. Grzegorz Grzywaczewski z Uniwersytetu Przyrodniczego skomentuje ten ewenement przyrodniczy - czy gdzieś w świecie bobry żyją bez wody? Co o takim zachowaniu mówi literatura naukowa?

Do usłyszenia na antenie, do zobaczenia w lesie mówi Magdalena Lipiec- Jaremek.

Leśnicy w styczniu... sadzą las! Niektóre leśnictwa w Polsce rozpoczęły prace odnowieniowe.

Zazwyczaj leśnicy zaczynali w marcu/kwietniu (w latach, kiedy był śnieg i mróz), w zeszłym roku wyjątkowo w lutym. Obecnie warunki są takie, że młodziutkie sadzonki już teraz, w styczniu lądują w terenie. I rzeczywiście, gdzie nie spojrzeć, pąki albo już puściły, albo już pękają. Wschodzą rośliny zielne, słychać zięby i szpaki.

Tegoroczna zima nawet w górach jest wyjątkowo łagodna. W Bieszczadach pojawiły się pierwsze rozkwitające przebiśniegi. Jakie jeszcze nietypowe zjawiska pogodowe obserwują słuchacze i leśnicy? O tym w audycji opowiedzą m.in. leśnicy z Nadleśnictwa Chełm. Spotkamy się u Pana Leśniczego Mariana Mazura w Leśnictwie Ostrowy.

Żurawie zimą? Rudziki w styczniu? Zięby? Czaple? Temperatura się zmienia, już dawno nie było siarczystych mrozów, jak kiedyś. Coraz więcej ptaków zamiast dalekich podróży na południe pozostaje z nami przez cały rok. Porozmawiamy, jakie ptaki zostają z nami na zimę i dlaczego. Co instynkt podpowiada ptakom w czasie ciepłych zim? Na spacer do lasu tym razem zabierze nas m.in. leśniczy Ryszard Tokarzewski z Nadleśnictwa Parczew.

Co zrobić kiedy natrafimy w lesie na martwe lub ranne zwierzę? Jak zachować się, gdy podczas spaceru natkniemy się na duże dzikie zwierzę - np. łosia czy dzika - jak bezpiecznie przejść obok nich? Potrąciłem samochodem zwierzę. Co robić? - odpowiedzi na te i inne pytania Słuchaczy będziemy odpowiadać w audycji "Leśne wędrowanie".

W programie będziemy starać się propagować wiedzę o zmianach klimatu i dobrych praktykach stosowanych w lesie a służących adaptacji do zmian klimatu. Poruszymy także kwestię ograniczania skutków zagrożeń środowiska. Z radiowym mikrofonem przeniesiemy się m.in. na tereny leśnych bagien, miejsc niedostępnych podczas cyklu prac gospodarczych, jeszcze kilka lat temu obszarów podmokłych, a obecnie wyschniętych na terenie m.in. Nadleśnictwa Parczew czy Nadleśnictwa Włodawa. Naszymi przewodnikami będą leśnicy, m.in. Ryszard Tokarzewski i Włodzimierz Czeżyk.